Badanie metodą Holtera pozwala na monitorowanie pracy serca bez przerw przez całą dobę lub dłużej. Urządzenie kontrolujące działanie serca podczas codziennych aktywności pozwala połączyć objawy i wyniki z czynnościami, które wykonuje pacjent. Skutkuje to zdecydowanie bardziej precyzyjną analizą, niż badanie przeprowadzane w warunkach laboratoryjnych oraz pozwala na szybsze zdiagnozowanie ewentualnych nieprawidłowości w pracy serca.
Co to jest Holter EKG?
Holter EKG to innowacyjna metoda monitorowania pracy serca. To badanie stosunkowo nowe, wykorzystywane od 1949 roku i wciąż udoskonalane wraz z rozwojem technologii.
Kontroluje rytm i częstość pracy serca. Badanie może trwać 24 lub 48 godzin, a w szczególnych przypadkach nawet kilka dni. Wynik przedstawiany jest w postaci krzywej EKG, która następnie analizowana jest przez specjalistów. Zapis z Holtera EKG składa się z kilku elementów – prezentuje częstość rytmu serca w okresie dobowym i godzinowym, wychwytuje epizody arytmiczne, a także klasyfikuje morfologię zespołów QRS, które obrazują moment pobudzenia mięśni komór serca. Bardziej specjalistyczne aparaty mogą również między innymi kontrolować funkcjonowanie stymulatora serca, jeśli pacjent taki posiada; oraz analizować rytm serca w momentach występowania bezdechu.
Jak wygląda Holter EKG?
Sam Holter składa się z dwóch części: kilku elektrod umieszczonych w wybranych miejscach na całej powierzchni klatki piersiowej oraz niewielkiego aparatu, który gromadzi wyniki badania. Elektrody mogą być między innymi przyssawkowe lub klipsowe. Samo urządzenie jest bardzo lekkie, elektrody dobrze trzymają się skóry, a aparat bez problemów można przymocować tak, by nie przeszkadzał w codziennych aktywnościach. Istnieją również przenośne Holtery EKG przystosowane do użytku domowego.
Liczba i ułożenie elektrod na ciele mogą być różne, w zależności od wykorzystywanego aparatu oraz systemu rejestracji. Najczęściej stosuje się dwa lub trzy odprowadzenia dwubiegunowe. W takim przypadku podłącza się od trzech do siedmiu elektrod. W celu przeprowadzania dokładniejszych pomiarów lekarz może zalecić rejestrację 12-kanałową (służą do tego specjalne aparaty), która polega na podłączeniu dodatkowych elektrod przy obojczykach i talerzach kości biodrowych. Pozwala to na skontrolowanie, z której części serca pochodzą zaburzenia.
Holter EKG – co to za badanie?
Badanie metodą Holtera ma kontrolować codzienną pracę serca pacjenta. Dlatego też samo badanie nie wymaga od pacjenta dodatkowych czynności - badany ma wykonywać wszystkie te aktywności, którymi zajmuje się na co dzień. Jeśli pacjent na przykład jest bardzo aktywny fizycznie, nie powinien przekładać treningów lub ćwiczeń ze względu na przeprowadzane badanie. Badany musi jedynie uważać, by elektrody nie odczepiły się od skóry (w takim wypadku można je samodzielnie przykleić plastrem bez opatrunku) oraz sprawdzać, czy elektrody są podłączone do aparatu. Pacjent powinien również prowadzić dziennik, w którym zapisuje godziny rozpoczęcia i zakończenia kolejnych czynności. Pozwala to na dokładnie odniesienie wyników badania EKG do konkretnych aktywności.
Kiedy należy zrobić badanie Holterem EKG?
W ujęciu ogólnym badanie Holterem EKG służy do diagnozowania chorób serca. Wskazania do skierowania na tego typu badania można podzielić na trzy główne grupy: diagnostyczne, prognostyczne i związane z oceną. W pierwszym przypadku badania wykonywane są jeśli u pacjenta podejrzewa się niedokrwistość, zaburzenia rytmu serca lub przewodzenia. Badania prognostyczne to analiza związana z możliwością wystąpienia chorób dotyczących zmienności rytmu pracy serca, arytmią (czyli zbyt szybkim lub zbyt wolnym biciem serca), zmianami w odcinkach ST (początkowej fazie repolaryzacji mięśnia komór serca) i QT (okres od rozpoczęcia depolaryzacji do zakończenia repolaryzacji mięśnia komór) lub zmiennością rytmu zatokowego (nazywanego też HRV, który odzwierciedla stan czynnościowy układu autonomicznego serca). Z kolei przesłanki związane z oceną to badania wykonywane w celu stworzenia planu leczenia, a także monitorowania wpływu przyjmowanych leków oraz kontrolowania pracy serca pacjentów po zabiegach (na przykład po wszczepieniu rozrusznika).
Metodę Holtera EKG wykorzystuje się także do monitorowania stanu pacjenta po zawale, oceny skuteczności leczenia czy obserwacji wrodzonych wad serca. Nie oznacza to jednak, że badaniu Holterem EKG mogą poddać się wyłącznie osoby ze stwierdzonymi zaburzeniami pracy serca. Ta metoda pozwala również wykryć wszystkie nieprawidłowości u pacjentów, u których zaobserwowano niewyjaśnione omdlenia, zawroty głosy, utraty przytomności, napady duszności lub kołatanie.
Zalety badania metodą Holtera
Przede wszystkim metoda Holtera jest zdecydowanie bardziej precyzyjna niż tradycyjne badanie EKG. Wynika to z tego, że podczas standardowego badania rejestruje się zazwyczaj jedynie kilka minut pracy serca, natomiast 24-godzinne monitorowanie pozwala skontrolować około stu tysięcy ewolucji rytmu organu; badanie umożliwia także rejestrację zmian w pracy serca w zależności od czynności wykonywanych przez pacjenta, takich jak sen, intensywny wysiłek, odpoczynek, a także podczas stresujących sytuacji. Kolejną zaletą wykorzystania Holtera jest to, że zgromadzone dane mogą być przesyłane do wyspecjalizowanych ośrodków referencyjnych za pośrednictwem sieci komputerowych. Dzięki temu badanie może być zlecane przez lekarzy pierwszego kontaktu oraz poradnie internistyczne, które nie zatrudniają specjalistów zajmujących się badaniem pracy serca oraz nie posiadają stacjonarnych aparatów EKG. Zwiększa to jakość i wiarygodność wyników. Badanie metodą Holtera jest nieinwazyjne i bezbolesne.
Tradycyjne EKG, a badanie metodą Holtera
Wykonywanie pomiaru pracy serca w spoczynku nie zawsze pozwala na wykrycie zaburzeń, a także na zlokalizowanie problemu, który przyczynia się do powstawania nieprawidłowości w funkcjonowaniu organu. Niektóre zaburzenia uwidaczniają się wyłącznie podczas występowania konkretnych bodźców, takich jak stres lub zmęczenie. Badanie metodą Holtera jest zatem najczęściej wykonywane w celu doprecyzowania wyników otrzymanych po tradycyjnym badaniu EKG.
