Wybranie odpowiedniego protokołu testu wysiłkowego jest niezbędne do tego, aby test był przeprowadzony w bezpieczny sposób i aby wyniki nie okazały się ani fałszywie dodatnie ani fałszywie ujemne. Test wysiłkowy pozwala na ocenę wydolności organizmu badanego w kontekście układu sercowo-naczyniowego.
Testy wysiłkowe wykonuje się w celu kontrolowania stopnia zaawansowania choroby wieńcowej, kwalifikacji kardiologicznej, objawowej niewydolności serca, dławicy piersiowej i w ostrym rozwarstwieniu aorty. Do wykonania badania potrzebujemy bieżni, której obciążenie będzie można modyfikować i wbudowanego w nią aparatu EKG. Zapis EKG jest rejestrowany na papierze milimetrowym oraz w komputerze i odzwierciedla zmiany w pracy serca podczas trwania badania.
Bieżnia mechaniczna do testu wysiłkowego najlepszym wyborem.
Test wysiłkowy jest przeprowadzany na bieżni. W zależności od wariantu mamy do czynienia z różnymi formami obciążenia. Wyróżniamy, testy w których zmienia się i prędkość i nachylenie, takie w których prędkość jest stała, a zmienia się nachylenie, oraz takie w których prędkość jest wartością zmienną, natomiast nachylenie pozostaje stałe. Użyteczne są także testy typu ramp, w których w sposób ciągły wzrasta obciążenie. Do protokołów typu ramp zaliczamy:
- Protokół ACMS
- BSU Bruce Protocol Kaminsky
- Ramp test według AACVPR
- Testy indywidualizowane 8 do 12 minut
Testy indywidualizowane trwają od ośmiu do dwunastu minut, są polecane ze względu na możliwość dobrania obciążenia do potrzeb badanego. Badani wykazują inną wydolność przy zmiennym obciążeniu. Bieżnia Aspel B612 posiada wbudowany moduł EKG i (co jest niezbędne podczas testu wysiłkowego) modyfikowalne nachylenie, co pozwala na dokładny pomiar kąta. Badający nie musi zwracać uwagi na niedokładności spowodowane nierównościami podłoża. Pacjent może czuć się bezpieczny podczas wykonywania badania. Wbudowany przycisk bezpieczeństwa, umożliwia przerwanie badania przez pacjenta w dowolnym momencie. Bieżnia jest kompatybilna z systemem AsTER.
System rehabilitacji kardiologicznej AsTER
Najpierw dokonuje się przewidywanej oceny wydolności w korelacji do adekwatnych norm. Wydolność można zaklasyfikować jako: bardzo słabą, słabą, poniżej średniej, średnią, powyżej średniej, dobrą oraz doskonałą. Nie bez znaczenia jest też obliczenie wydolności przewidywanej. W ostatnim etapie obliczany jest predMET. Podaje się, że wartość potrzebna osiągana jest w dziesiątej minucie testu. Po tym czasie istnieje możliwość kontynuacji testu Obciążenie dla tego etapu jest obliczane według stosownych algorytmów.
Wybór protokołu testu wysiłkowego
To na jaki protokół zdecyduje się wykonujący badanie powinno być związane z przewidywaną wydolnością. Warto wziąć pod uwagę czas w którym test ma zostać przeprowadzony. Optymalnym jest by trwał on od 8 do 12 minut. Najczęściej wybieranym jest protokół Bruce’a. Cechuje się tym, że obciążenie jest zadawane w nieregularny sposób, dlatego zaleca się wybieranie go dla osób o względnie dobrej wydolności, w granicach 10-13,5 MET i więcej. Na temat tego protokołu powstało wiele publikacji naukowych, toteż łatwo ocenić rokowanie i ryzyko. Inne testy które można wykorzystać u chorych ze względnie dobrą wydolnością to: protokół Ellestad, Kattus oraz CAF protocol. Modyfikacją testu Bruce’a jest protokół Cornella, w tym przypadku obciążenie jest niższe. Można go zatem stosować go w przypadku badanych o niższej wydajności.Ta wydolność w MET powinna oscylować wokół 2,3 lub 3,5. Przyrosty obciążenia nie są tak agresywne jak w teście Bruce’a. Skraca się też czas trwania stopni obciążenia o 2 minuty. Protokół Naughtona łagodnie zwiększa obciążenie po 1 minucie rozgrzewki. Zaleca się stosowanie go u chorych z niską wydolnością (zwiększenie obciążenia o około 1 MET na dwuminutowy stopień). Poza protokołem Naughtona istnieją jeszcze protokół Stanford I i Webera, przeznaczone również dla osób z niską wydolnością. Poza nimi wyróżniamy także protokoły:Balki-Ware, USAFSAM jak również Lehmanna.
Ergometr rowerowy
Ergometr rowerowy Aspel Cardiotest CRG 200, pozwala wykonać próbę wysiłkową i przeglądać zapis EKG. Automatycznie mierzy MET, HR, poziom i nachylenie odcinka ST. Protokoły do testów wysiłkowych wykonywanych na ergometrze są dobierane na podstawie masy ciała pacjenta i przewidywaną wydolność. Badanie powinno być wykonane w czasie od 8 do 12 minut. Narzuca się też stałą prędkość obrotów. Stadia badania są następujące:
- Rozgrzewka trwająca około 2 minut
- Obciążenie wstępne około 25 wat
- Obciążenie wstępne około 50 wat
- Obciążenia dokłada się mniej więcej co 3 minuty, zazwyczaj przyjmuje się że obciążenie powinno być zwiększane co 25 wat.
Do najczęściej stosowanych protokołów, zalicza się: Ergo-Ramp10/min, Ergo-Ramp15/min, Ergo-Ramp20/min. Wybór powinien być dokonywany w oparciu o prognozowaną wydolność MET, czas rozgrzewki, przyrost obciążenia na minuty i obciążenie w ciągu 10 minut. Wielkość obciążenia metabolicznego MET, odczytuje się z tablic. Test typu ,,stromy ramp”, służą do oceny maksymalnej krótkiej wydolności fizycznej MSEC. W tym teście rozgrzewka trwa trzy minuty, a badany pedałuje bez obciążenia. A obciążenie rośnie co 10 sekund o 25 wat.
