Papier EKG i USG

Papier EKD, USG, czyli rodzaj papieru termicznego stosowanego do wydruku wyników badań EKG czy USG to papier termiczny wykorzystywany w medycynie do wydruku wyników badań wykonywanych elektrokardiografem oraz ultrasonografem.

W elektrokardiografy i ultrasonografy wbudowane są drukarki termiczne, które pozwalają na otrzymywanie wydruku wyniku badania na papierze termicznym do EKG i USG zaciemniający się pod wpływem dostarczonego do niego ciepła. Drukarki termiczne wbudowane w elektrokardiograf i ultrasonograf wykorzystują do druku specjalną głowicę termiczną z matrycą igieł, podobnie jak w drukarkach igłowych. Dlatego też zalicza się je do grupy drukarek mozaikowych. Wydruk jest realizowany poprzez nacisk sprężyny na głowicę, która zostaje dociśnięta do papieru termicznego powodując jego zaczernienie w odpowiednich miejscach.

Druk termiczny jest drukiem wyłącznie monochromatycznym, czyli występuje w trybie jednobarwnym. Zasada działania drukarki termicznej polega na wypalaniu specjalnego papieru przez termiczne grzałki. Głowica drukująca pozostaje nieruchoma, składa się z szeregu grzałek umieszczonych nad całą szerokością zadrukowywanego obszaru. Powleczony termoaktywną substancją papier EKG i USG przesuwa się pod głowicą, a w odpowiednim momencie grzałki wypalają na nim ciemniejsze ślady, tworząc wydruk.

Papier EKG i USG złożony jest z papieru bazowego, warstwy zabezpieczającej oraz emulsji termoczułej zawierającej warstwę podatną na działanie temperatury głowicy drukarki, czyli tak zwany sensybilizator, którego stopienie prowadzi do zmieszania formownika i wywoływacza koloru. Papier termiczny, oprócz zastosowania w medycynie, wykorzystywany jest do wydruku paragonów, biletów, czy etykiet za pomocą urządzeń drukujących termicznie, na przykład drukarek i kas fiskalnych.

Zaletą drukarek termicznych jest szybkość wydruku i cicha praca. Ponadto, papier EKG i USG cechuje się doskonałą jakością druku, czystością wydruku i tym, że wbudowane drukarki termiczne nie wymagają konserwacji. Drukowanie termiczne na papierze termicznym po kilkuletnim przechowywaniu nadruk może całkowicie wyblaknąć, szczególnie pod wpływem światła słonecznego (promieniowania podczerwonego) lub wysokiej temperatury. Aby temu zapobiec, stosowane są zabezpieczenia chroniące papier przed wpływami czynników zewnętrznych, często praktykowane jest także wykonywanie kserokopii wyniku badań za pomocą standardowej drukarki.

Papier EKG i papier USG należy do grupy wyrobów medycznych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 listopada 2004 r. w sprawie wymagań zasadniczych wyrobów medycznych do różnego przeznaczenia (DZ. U. Nr. 251, poz. 2514) i musi posiadać znak CE zgodnie z ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z dnia 30 kwietnia 2004 r.), oraz figurować na Liście Wyrobów Medycznych Ministerstwa Zdrowia. Zgodnie z obowiązującymi normami papier EKG i USG zostały dopuszczone do stosowania na terenie Unii Europejskiej.

Odczyt EKG

Odczyt EKG jest rejestrowany na tak zwanym elektrokardiogramie w formie siatce milimetrowej, co umożliwia wykonanie pomiarów częstotliwości rytmu serca oraz czasu trwania i amplitudy poszczególnych elementów morfologicznych zapisu.

Badanie EKG trwa około 6 do 12 sekund. W tym czasie pacjent leży nieruchomo na kozetce podłączony elektrodami do elektrokardiografu. Do badania elektrokardiograficznego wykorzystuje się elektrody kończynowe klamrowe i elektrody gruszkowe przedsercowe. Za pomocą elektrokardiogramu widać jak wektory w postaci załamów PQRST, fali U oraz odcinków i odstępów R-R i P-P tworzących pojedyncze QRS-y oddzielone od siebie izolinią, a finalnie składających się na krzywą EKG. Elektrokardiogram pokazuje zapis pracy serca, dla osoby zdrowej jest to rytm zatokowy, a dla osoby chorej zakłócony arytmiami komorowymi lub arytmiami przedsionkowymi. 

Krzywa EKG musi być opisana według obowiązującej kolejności:

1. Określenie cechy i szybkości przesuwu papieru

2. Ocena załamków, odcinków i odstępów (odstęp to

załamek i odcinek razem wzięte) P, PR, QRS, ST, T, QT + QTc

3. Rytm i jego zaburzenia

4. Oś serca

5. Zaburzenia przewodnictwa - bloki

6. Przerosty przedsionków i komór, jeżeli są (dwa (2) przedsionki i dwie (2) komory wymagające osobnej uwagi i opisu)

7. Zawał serca świeży lub przebyty

8. Niedokrwienie miokardium

9. Ocena czynności stymulatora

10. QT i QTc

Jeżeli na pasku EKG nie ma zaznaczonej prędkości przesuwu papieru to może być ona określona na podstawie odcinka QT w stosunku do szerokości QRS.

Przy standardowej szybkości przesuwu taśmy 25 mm/s odstęp czasowy między cienkimi liniami siatki (mała kratka) wynosi 0,04 s, a między grubymi liniami (duża kratka) – 0,2 s.; przy przesuwie 50 mm/s – 0,02 s. i 0,1 s. Wzorcowe wychylenie linii izoelektrycznej (cecha) to 1 cm = 1 mV. Jeżeli wysokość cechy jest większa lub mniejsza od 1 cm, to pomiar amplitudy załamków wymaga korekcji: skorygowana amplituda załamka (w mm) = amplituda załamka (w mm) × 10 mm / amplituda cechy (w mm).