Temperatura ciała człowieka ma szerokie granice normy – od 36,6 stopni Celsjusza do aż 37, 6 stopni Celsjusza (kiedy pomiar wykonywany jest w odbycie). Kiedy mierzymy temperaturę, musimy więc uwzględnić nie tylko uniwersalne zakresy normy (podawane dla pomiaru pod pachą), ale również miejsce pomiaru.
Moje dziecko ma temperaturę 37,5 stopni – czy to już gorączka?
Przyjęto, że prawidłowa temperatura ciała człowieka wynosi 36,6-37 stopni Celsjusza. Podwyższoną temperaturę rozpoznaje się, kiedy jest wyższa niż 37,5 stopnia Celsjusza. Wynik pomiaru niższy niż 38 stopni Celsjusza wskazuje na stan podgorączkowy, natomiast powyżej 38 stopni – na gorączkę.
Zmierzoną temperaturę u dziecka musimy odnieść, tak jak już wspomniano, do miejsca pomiaru. Jeżeli mierzyliśmy temperaturę w odbycie, aby porównać ją z normami dla pomiaru pod pachą, od otrzymanego wyniku trzeba odjąć ok. 0,7-0,8 stopni Celsjusza. To samo się tyczy pomiarów w uchu czy w ustach – od uzyskanego wyniku należy odjąć 0,3 stopnie Celsjusza.
Temperatura 37,5 stopni wskazuje na stan podgorączkowy, kiedy pomiar wykonywany jest pod pachą. Natomiast w przypadku pomiaru w odbycie, uchu czy w ustach temperatura 37,5 stopnia Celsjusza mieści się w granicach normy.
Gorączka u dziecka 3 dni pod rząd – czy mam się martwić?
Przedłużająca się temperatura u dziecka często niepokoi rodziców. Najczęściej podwyższenie temperatury u dziecka jest związane z infekcją bakteryjną lub wirusową. Wtedy może trwać kilka dni i nie jest powodem do niepokoju. Również w przypadku czynników nieinfekcyjnych, takich jak ząbkowanie, może pojawić się gorączka. Często podwyższenie temperatury obserwowane jest jako reakcja po szczepieniu. Jeżeli gorączka trwa dłużej niż 3 dni i nie nastąpiła poprawa stanu pacjenta, należy skonsultować się z lekarzem. Powodem do niepokoju powinna być stała gorączka trwająca dłużej niż dwa tygodnie – w takiej sytuacji konieczna jest dalsza diagnostyka. Długotrwale podwyższona temperatura może świadczyć o rozwoju chorób tarczycy, jelit, chorób reumatycznych a nawet nowotworów.
Gorączkujące dziecko – jak zbić gorączkę?
Istnieje wiele sposobów na obniżenie podwyższonej temperatury ciała, bezpiecznych dla dziecka. Można użyć do tego celu leków lub sposobów domowych.
Leki na zbicie gorączki dla dziecka
Na rynku istnieje wiele środków, pomagających obniżyć temperaturę ciała gorączkującego dziecka. Do najpopularniejszych należą ibuprofen oraz paracetamol. Oba leki należą do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Ibuprofen (Ibuprom, Ibum) jest bezpiecznym dla dzieci lekiem o działaniu przeciwbólowym oraz przeciwgorączkowym. Hamuje syntezę czynników odpowiedzialnych za rozwój stanu zapalnego w organizmie (prostaglandyny, prostacykliny), dzięki czemu przynosi ulgę. Dzieciom poniżej 12 roku życia należy podawać dawkę 20-30mg na kilogram masy ciała.
Paracetamol (Apap, Paracetamol, Calpol) to lek o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Podobnie jak ibuprofen, zmniejsza stan zapalny poprzez hamowanie enzymu odpowiedzialnego za syntezę czynników prozapalnych (wyżej wspomniane prostaglandyny i prostacykliny). Małym dzieciom można podać paracetamol w formie syropu lub czopków doodbytniczych.
Trzeba pamiętać, aby nie dawać dzieciom do 12 roku życia kwasu acetylosalicylowego - nie tylko jako środka przeciwgorączkowego, ale i przeciwbólowego. Kwas acetylosalicylowy kryje się pod nazwą wielu popularnych środków, na przykład Aspiryna czy Polopiryna. Podanie dziecku takiego preparatu nawet w niewielkich i nieszkodliwych dla dorosłych ilościach, może się wiązać z rozwojem często katastrofalnego w skutkach zespołem Reye’a. Przyczyną tego zespołu jest uszkodzenie wątroby pod wpływem toksycznych związków powstających w wyniku metabolizmu kwasu acetylosalicylowego. Bez udzielenia pomocy może dojść nawet do niewydolności wątroby i w tym wypadku ratujący życie jest jedynie przeszczep wątroby.
Jeżeli gorączka jest łagodna i wcześniej u dziecka nie wystąpiły drgawki gorączkowe, nie należy zbijać temperatury lekami. Podwyższenie ciepłoty ciała jest naturalną i korzystną reakcją obronną organizmu, pomagającą wyeliminować źródło zakażenia. Podając leki przeciwgorączkowe możemy nawet wydłużyć czas chorowania dziecka. Temperaturę trzeba obniżać farmakologicznie jeśli gorączka się przedłuża, jest wysoka (39-40 stopni Celsjusza i wyżej) lub jeżeli u dziecka występuje ryzyko drgawek gorączkowych. Wtedy podanie leków jest jak najbardziej wskazane, aby nie dopuścić do rozwoju powikłań.
Domowe sposoby na gorączkę u dziecka – zbicie gorączki bez leków
Zimne okłady na czoło, kark i łydki
Stosowanie zimnych okładów pozwoli obniżyć temperaturę i da ulgę dziecku.
Kąpiel w temperaturze maksymalnie o 2 stopnie niższej niż temperatura ciała
Również może przynieść ulgę, jednak należy pamiętać aby temperatura nie była niższa o więcej niż 2 stopnie. Osoby z prawidłową temperaturą ciała mogą taką wodę uważać za gorącą, jednak dziecko gorączkujące odczuwa ją jako chłodną i przynoszącą ukojenie.
Napary ziołowe
Istnieją tak zwane zioła napotne, pomagające w zbijaniu gorączki. Są to między innymi czarny bez, malina, lipa lub jeżyna. Zawierają one wiele substancji o działaniu przeciwzapalnym i stymulującym odporność organizmu. Dzięki temu w naturalny sposób wspomagają zwalczanie wirusów i bakterii. Aby przygotować napar ziołowy należy zalać zioła gorącą wodą i parzyć pod przykryciem ok. 10 minut, aby wydobyć dobroczynne składniki. Ze względu na wzmożone pocenie, może być konieczna zmiana pościeli lub piżamki dziecka.
Dziecko ma gorączkę – co robić?
Gorączkującemu dziecku możemy pomóc na wiele sposobów. Podstawową jest zapewnienie ciepłego otoczenia i komfortowych warunków. Ze względu na pocenie się często towarzyszące gorączce, trzeba stale podawać dziecku płyny, aby nie dopuścić do odwodnienia.
Przed zastosowaniem leków warto spróbować obniżyć gorączkę domowymi sposobami. Dopiero gdy zawiodą, można podać dziecku środki farmakologiczne zbijające gorączkę.