Pulsoksymetr jest to urządzenie elektroniczne pozwalające określić saturację, a więc wysycenie krwi tlenem. Działa ono na zasadzie pulsoksymetrii, wykorzystując w tym celu światło o różnej długości fal, w tym światło czerwone - 660 nm i światło podczerwone - 940 nm. W tym artykule w sposób szczególny chcielibyśmy skupić się normach wyników badań pulsoksymetrem, jak również i na dokładnej interpretacji wyników.
Gdzie sprawdzają się pulsoksymetry?
Pulsoksymetry to niezwykle przydatne urządzenia, które mają niezwykle szerokie zastosowanie. Chcąc poznać sposób ich działania, trzeba skupić się przede wszystkim na całym mechanizmie potrzebnym do jego wykorzystania. I tak, hemoglobina pochłania długości fal w różnym stopniu. Uzależnione jest to bowiem przede wszystkim od tego, czy transportuje ona tlen, a więc czy mówimy o oksyhemoglobinie, czy też jest pozbawiona tlenu, a więc mówimy wtedy o hemoglobinie zredukowanej.
Wykorzystując tutaj różnice pochłaniania promieniowania przez hemoglobinę, pulsoksymetr ma za zadanie obliczyć stopień nasycenia hemoglobiny tlenem. Wynik ten podawany jest w procentach. Jedne urządzenia wykorzystywane są w szpitalach i są to sprzęty bardziej specjalistyczne, inne z kolei pełnią rolę kieszonkowych urządzeń i może korzystać z nich każdy z nas.
Pulsoksymetry mają zastosowanie w takich miejscach, jak:
- oddziały ratunkowe
- oddziały intensywnej terapii
- sale operacyjne
- karetki pogotowia
- domy opieki społecznej
- gabinety lekarskie
- domy
Dla kogo są takie pulsoksymetry skierowane? Najczęściej wykorzystuje się je w takich sytuacjach, jak:
- monitorowanie osób mających problemy z oddychaniem
- monitorowania osób przy znieczuleniu ogólnym
- kontrola parametrów przez sportowców, szczególnie uprawiających narciarstwo, wspinaczkę wysokogórską i skoki spadochronowe
- monitorowanie stanu zdrowia osób z chorobami układu oddechowego i sercowo - naczyniowego
- monitorowanie stanu zdrowia osób starszych z licznymi zmianami chorobowymi
- monitorowanie osób zmagających się z bezdechami sennymi
Jakie są normy badania pulsoksymetrem?
Saturacja jest to określenie poziomu wysycenia krwi tętniczej tlenem. Jeśli saturacja jest zbyt niska - oznacza ona zbyt małą ilość tlenu we krwi, prowadząc do niedotlenienia organizmu. Jakie są więc normy saturacji? Kiedy wynik jest prawidłowy, a kiedy należy mówić o problemach z samą saturacją?
Saturację określa się symbolem SpO2. U osób zdrowych, poniżej 70 roku życia, norma mieści się w zakresie 95 - 99%, powyżej 70 roku życia i u osób palących mieści się w zakresie od 93- 95%. Saturacja poniżej 90% oznacza niedotlenienie organizmu, które może zagrażać zdrowiu, a także i życiu pacjenta. Należy w takich przypadkach postawić na pilną interwencję medyczną.
Wykorzystanie pulsoksymetrów okazuje się być niezwykle pomocne w przypadku sprawdzenia poziomu saturacji. Wynik poniżej 94% wymaga natychmiastowej konsultacji. Czy ukazane parametry mogą być nieprawidłowe? Tak. Dotyczy to przede wszystkim sytuacji, w których dochodzi do skurczu naczyń krwionośnych. Może to być spowodowane zimnem, ruchliwością pacjenta, lakierem na paznokciach czy nawet obecnością tatuaży na palcach. Co więcej, do zakłócenia pomiaru może dojść także w wyniku kontaktu pacjenta z lampami do fototerapii, z lampami chirurgicznymi czy też tymi o działaniu fluorescencyjnym.
W jaki sposób przeprowadzić badanie pulsoksymetrem?
Aby przeprowadzić badanie pulsoksymetrem, niezbędne jest podłączenie klipsa z czujnikiem, który to odpowiedniego pomiaru dokonuje. Założyć można go na opuszek palca, na skrzydełko nosa lub małżowinę uszną. Drugim elementem jest wyświetlacz, który określa wartość saturacji wyrażoną jako SpO2 w procentach, a także w przypadku wielu modeli wartość tętna PR bpm, czyli ilość uderzeń serca na minutę. W trakcie badania nie można się poruszać i wykonywać jakichkolwiek czynności. W przypadku pacjentów, którzy dokonują pomiarów w domu, badanie takie należy wykonywać średnio dwa razy na dobę lub w każdym przypadku, gdy tylko pojawią się duszności.
Czy warto zainwestować w pulsoksymetr?
Tak wiele mówi się na temat korzyści płynących z monitorowania saturacji. Zadajmy sobie więc zasadnicze pytanie - czy takie urządzenie warto kupić na własny użytek? W przypadku problemów z oddychaniem, duszności, zawrotów i omdleń, jak najbardziej takie urządzenie może okazać się niezwykle przydatne w codziennym użytkowaniu. Dzięki niemu bowiem można mieć swój stan zdrowia pod pełną kontrolą. Rynek ma nam do zaoferowania wiele różnorodnych produktów, jeśli w grę wchodzą pulsoksymetry. Aby nie doprowadzić do niedotlenienia organizmu, mogą okazać się one niezwykle pomocne i przydatne, by w razie konieczności - od razu działać. Takie małe i proste w obsłudze rozwiązania są doskonałe do mierzenia saturacji, a więc nasycenia krwi tlenem. Szybki pomiar, bezbolesne działanie, dokładny wynik.
Jeżeli pacjent jest objęty Programem Domowej Opieki Medycznej, pulsoksymetr jest refundowany przez NFZ. W przypadku, gdy taką opieką objęty nie jest, a chce kupić urządzenie na własny koszt, jego cena uzależniona jest od konkretnego modelu. Te najtańsze dostępne są już w granicach około 100 złotych. Taki zakup zaleca się osobom zarażonym wirusem SARS - CoV-2, z cukrzycą i ciężkimi zaburzeniami oddychania. To rozwiązanie dla osób borykających się z chorobami układu oddechowego, w tym między innymi astmą oskrzelową i przewlekłą obturacyjną chorobą płuc. Sprawdza się to także przy mukowiscydozie, przy chorobach układu krążenia oraz wśród osób zawodowo uprawiających sporty. W przypadku szpitali, tego typu sprzęty są zdecydowanie bardziej specjalistyczne, sprawdzając się w określonych miejscach jako sprzęty wielofunkcyjne.
Zapraszamy Państwa serdecznie do spojrzenia też i na inne artykuły obejmujące temat pulsoksymetrii, w tym działania tych urządzeń w leczeniu osób zmagających się z covidem, jak również i ogólnego pojęcia pulsoksymetrów, ich rodzajów i zastosowania. Polecamy także temat dotyczący ogólnego tematu saturacji oraz działania nikotyny na układ oddechowy i sercowo - naczyniowy człowieka.
