Coraz częściej zdarza się, że cukrzycy nie warunkują geny, lecz tryb życia. W samym leczeniu tej przewlekłej choroby ważne jest nie tylko stosowanie się do zaleceń lekarza – należy zadbać również o stosowną dietę, gdyż odpowiednio dobrana, znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań cukrzycy oraz chorób współistniejących. Dieta cukrzycowa nie musi być monotonna. W rzeczywistości jej głównym założeniem jest niezbędna dla diabetyka różnorodność, urozmaicenie jadłospisu w ciekawy i zdrowy dla organizmu sposób.
Cukrzyca, a świadome jedzenie
Każdy składnik pożywienia ma znaczący wpływ na poziom cukru we krwi i właśnie dlatego kluczowym zaleceniem diety cukrzycowej jest świadoma konsumpcja jedzenia. Najczęstszym powodem cukrzycy typu 2 jest insulinooporność, która powstaje poprzez błędne nawyki żywieniowe. W ustaleniu odpowiedniej podaży kalorii pomoże zmierzenie wzrostu oraz masy ciała, wskutek czego szanse na zaistnienie nadwyżki kalorycznej drastycznie spadają. Diabetyk powinien znać umiar i unikać przejadania się, jednocześnie mając świadomość, jak poszczególne produkty spożywcze wpływają na organizm.
Regularność posiłków w diecie cukrzycowej
Planowanie posiłków i spożywanie ich o stałych porach znacząco zmniejsza uczucie głodu, tym samym niwelując zagrożenie w postaci podjadania. Regularny sposób odżywiania pozwala utrzymać stężenie glukozy na stosunkowo stałym poziomie, co jest niezaprzeczalnie znaczące w diecie diabetyka. Posiłki powinny być regularne i dostosowane do stylu danego stylu życia.
Co jeść podczas diety cukrzycowej
Dieta cukrzycowa musi opierać się na różnorodności, czerpiąc bogactwo witamin i minerałów z odpowiednio dobranego pożywienia. Tak jak każdy inny człowiek, również i diabetyk potrzebuje wszystkich wartości odżywczych, by zapewnić sobie zdrowe i bezpieczne funkcjonowanie. Pomimo tego, iż w diecie cukrzycowej istotny jest balans, istnieje parę reguł, których powinno się przestrzegać.
Węglowodany złożone zamiast prostych
Węglowodany proste – znane także pod nazwą cukrów prostych – to w rzeczywistości nie tylko słodycze i przetworzona żywność, lecz również białe pieczywo lub biały ryż. Węglowodany proste charakteryzują się szybką przyswajalnością i wchłonięciem do krwi, skutkiem czego jest gwałtowny wzrost poziomu glukozy w organizmie i uwolnienie insuliny. Ta reakcja momentalnie przywołuje ponowne poczucie głodu i prowadzi do spożycia kolejnego posiłku, w efekcie czego często przekraczany jest wskazany poziom kalorii. W uniknięciu tego problemu pomoże zastąpienie węglowodanów prostych złożonymi, takimi jak pełnoziarniste pieczywo, kasze, ciemne makarony czy bogate w błonnik warzywa. Węglowodany złożone są nie tylko przetwarzane o wiele wolniej, co pozwoli zachować sytość na dłużej, ale zawierają także mnóstwo cennych składników odżywczych.
Istota tłuszczu
Tłuszcze to grupa charakteryzująca się znaczącą niejednorodnością chemiczną, co sprawia, że ich właściwości zdrowotne znacząco się od siebie różnią. Przy cukrzycy powinni sięgać zarówno po tłuszcze pochodzenia roślinnego (takie jak oliwa z oliwek czy olej rzepakowy) jak i zwierzęcego (masło, smalec, jajka). Najważniejszym jest, aby nie łączyć ich w dużych ilościach z węglowodanami, gdyż spowoduje to znaczny wyrzut insuliny – większy aniżeli przy spożyciu obu typów pożywienia osobno. Źródła dobrych tłuszczów znajdują się również w orzechach, nasionach czy awokado. Co istotne, w przypadku diety cukrzycowej wskazane jest wyeliminowanie tłuszczów trans, których spożywanie zwiększa ryzyko rozwinięcia chorób sercowo-naczyniowych.
Moc białka
O prawidłowej podaży białka w diecie diabetyka powinien decydować lekarz. Warty jednak uwagi jest fakt, iż w przypadku chorych z wyrównaną cukrzycą typu 2 spożywanie białka nie powoduje wzrostu glikemii. Z kolei u diabetyków z niewyrównaną cukrzycą zapotrzebowanie na białko bardzo często bywa większe, niż w przypadku osób z prawidłowym stężeniem glukozy. Dobre źródła białka w przypadku diety cukrzycowej stanowią takie produkty jak jajka, mięsa, twarogi, kefiry i jogurty. Warto również uwzględnić podaż białek roślinnych w postaci fasoli, soi czy grochu.
Przygotowywanie posiłków w diecie cukrzycowej
W diecie cukrzycowej bardzo ważny jest także sposób przygotowania posiłków, gdyż to właśnie on odpowiada za poziom indeksu glikemicznego danego produktu. Przykładowo, surowe owoce i warzywa posiadają o wiele niższy indeks glikemiczny od tych rozgotowanych. Diabetycy powinni ograniczyć lub całkowicie zrezygnować ze smażenia, zastępując je gotowaniem lub przyrządzaniem na parze, gdyż to właśnie te sposoby przygotowywania posiłków są najkorzystniejsze dla zdrowia.
Istota nawodnienia w przypadku cukrzycy
W diecie cukrzycowej bardzo istotna jest również waga odpowiednego nawodnienia organizmu. Skutki nieprawidłowego nawodnienia u diabetyków są niezaprzeczalnie tragiczniejsze w skutkach w porównaniu do osób zdrowych, które wiążą się ze wzrostem poziomu glukozy we krwi. Wzrost ten może prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych znajdujących się nie tylko w sercu, ale również w nerkach i oczach. Konsekwencją jest stopniowe niszczenie owych naczyń, prowadzące do niewydolności pracy nerek, a nawet i ślepoty. W diecie cukrzycowej należy bezwzględnie wyeliminować słodkie soki i napoje gazowane, zastępując je wodą mineralną i ziołowymi herbatami bez cukru.
Dieta keto, a cukrzyca
Dieta keto znana jest z tego, iż umożliwia efektowne schudnięcie w krótkim czasie. Polega ona na odżywianiu się produktami bogatymi w tłuszcz i białko, eliminując pożywienie wysokowęglowodanowe. W cukrzycy typu 1 dieta keto wspomaga stabilizację glikemii, co umożliwia podawanie dużo mniejszej dawki insuliny. Warunkiem jest jednak regularne przyjmowanie insuliny bazowej i bolusowej. Dieta keto może również uaktywnić regresję cukrzycy typu 2, lecz w obu przypadkach decyzja o rozpoczęciu diety ketogenicznej powinna być przedyskutowana z lekarzem.
Podsumowanie
Dieta to niezaprzeczalnie jedne z najskuteczniejszych metod walki z cukrzycą. Odpowiednio dobrana, pomoże diabetykowi normalizować poziom glukozy, tym samym zdecydowanie poprawiając jakość życia i samopoczucie chorego. W rzeczywistości dieta cukrzycowa nie wiąże się ze skomplikowanym lub mdłym jadłospisem: jej głównym założeniem jest trzymanie się równie zdrowych, co smacznych założeń dietetycznych, przy jednoczesnej kontroli nad konsumowanym pożywieniem.
