Blog sklepu medycznego Kredos

Temat gorączki jest niezwykle długi, jak rzeka. Można byłoby na jej temat napisać naprawdę wiele. My wiemy, że jest to podwyższona temperatura ciała, do co najmniej 38 stopni Celsjusza. Jest ona reakcją obronną organizmu, wywołaną konkretnym stanem chorobowym. I choć jej obecność strasznie nas niepokoi, to w gruncie rzeczy jest ona niezwykle skuteczna, jeśli chodzi o mechanizm obronny organizmu. Przy podwyższonej temperaturze ciała, wytwarza bowiem organizm przeciwciała i walczy z bakteriami, wirusami czy pasożytami, ale także i z odczynami zapalnymi, z mechanizmem autoagresji, z reakcją alergiczną, jak również i z rozrostem nowotworowym. Co na temat gorączki i jej roli na organizm człowieka warto wiedzieć? 

Jak powstaje gorączka?

Gorączka jest to mechanizm obronny organizmu, będącym wsparciem dla układu odpornościowego w walce z chorobą, a więc atakiem czynników zakaźnych - bakterii, wirusów, grzybów czy pasożytów. Przy wyższych temperaturach wiele z nich ginie, stąd też podwyższona temperatura ciała wcale nie jest taka zła, jakby mogło się wydawać. Jeśli więc termometr elektroniczny wskaże temperaturę wyższą, niż 36,6 - nie ma powodów do paniki! Temperatura pozwala ginąć bakteriom i wirusom, jednocześnie działając na zwiększenie leukocytów, które produkują przeciwciała. Oczywiście zbyt wysoka i trwająca przez dłuższy czas nie jest dobra, dlatego też jeśli termometr elektroniczny bezdotykowy czy każdy inny będzie wskazywał długi czas wysoką temperaturę, konieczne jest zażycie leków przeciwgorączkowych. Występująca dłuższy czas może przyspieszyć akcję serca czy uszkodzić komórki nerwowe. Temperatura ciała może być odpowiednio podzielona. I tak wyróżnia się stopnie nasilenia gorączki (mierzone pod pachą):

• normalna temperatura 36 - 37 stopni Celsjusza
• stan podgorączkowy 37,1 - 38 stopni Celsjusza
• gorączka umiarkowana - 38,1 - 39 stopni Celsjusza
• gorączka wysoka - powyżej 39 stopni Celsjusza 

Warto także pamiętać o tym, że w zależności od miejsca, gdzie mierzymy temperaturę, jej wysokość będzie inna:

Sięgając po odpowiedni termometr domowy, miejsce pomiaru odgrywa niezwykle ważną rolę. Co więcej, każdy też termometr do mierzenia temperatury działa w inny sposób i każdy skierowany jest do innej grupy osób. Termometr dla noworodka powinien być elektroniczny z miękką końcówką, aby móc dokonywać pomiarów przez odbyt. Szczególną uwagę należy zwrócić na termometr  bezdotykowy dla dzieci nieco już starszych, który sprawdza się w swojej roli doskonale, bowiem pozwala uzyskać wynik bez dotykania ciała, w ułamku niemal sekundy. Jeszcze inaczej prezentuje się i spełnia swoje zadania termometr lekarski z dodatkowymi funkcjami, który wykorzystywany jest we wszelkiego rodzaju placówkach medycznych przez służby zajmujące się opieką nad osobami chorymi. 

Jakie są przyczyny powstawania gorączki?

Przyczyn gorączki może być wiele. Bez względu na to, czy termometr na podczerwień czy termometr elektroniczny wskaże wysoką temperaturę, ma ona swoją przyczynę. Jaką?

• infekcje wirusowe lub bakteryjne - są one związane z grypą i przeziębieniem. Gorączce towarzyszy ból gardła, kaszel, katar i bóle mięśni. Leczenie polega na eliminowaniu objawów. Należy więc zastosować między innymi leki na kaszel, środki przeciwbólowe czy w razie konieczności leki na obniżenie gorączki.
• infekcje górnych dróg oddechowych - są one związane z oskrzelami lub płucami. Oprócz gorączki, pojawiają się także trudności z oddychaniem, kaszel z gęstą wydzieliną, a także często ból w klatce piersiowej. 
• choroby autoimmunologiczne - organizm walczy poprzez układ odpornościowy z własnymi tkankami. Taki stan może powodować powstawanie stanów zapalnych, którym towarzyszy właśnie gorączka. 
• nieznana przyczyna- trudno jest ją zdiagnozować, bowiem nie daje żadnych, innych objawów. Może być wiązana z przegrzaniem organizmu, z nadczynnością tarczycy, przedawkowaniem leków czy nawet ze stresem

Jak mierzyć temperaturę?

Choć wydaje nam się to być takie proste, nie zawsze mamy pełną świadomość, jak mierzyć temperaturę ciała. Wiadomo bowiem, że wiele zależy od tego jaki rodzaj termometru kupimy, ale i na kim ten pomiar jest wykonywany. I tutaj może pojawić się wiele nurtujących nas pytań; jak mierzyć temperaturę niemowlakowi, jak wygląda mierzenie temperatury w pochwie, jak mierzyć temperaturę w ustach? Tych niewyjaśnionych często pytań jest wiele. 

Jak mierzyć temperaturę u noworodka i niemowlaka? Najlepszą z opcji jest metoda doodbytnicza, w której to sprawdzi się na przykład termometr elektroniczny Microlife. Taka powinna być stosowana do 3 roku życia, jednak nie każde dziecko, szczególnie to ruchliwe jest w stanie pozwolić sobie na taki pomiar. W przypadku starszych dzieci, między 3 a 5 rokiem życia, idealny będzie na przykład termometr Braun do ucha. U starszych dzieci i dla dorosłych, wystarczy najlepszy termometr elektroniczny, który to w rankingu termometrów znajduje się na najwyższych pozycjach. Ten najlepiej sprawdza się do mierzenia temperatury pod pachą. I oczywiście na końcu, nie sposób nie zwrócić uwagi także na termometry bezdotykowe 

Rodzaje gorączki

Temperatura ciała człowieka zmienia się w czasie ciąży, w drugiej fazie cyklu czy w wyniku silnych emocji. Co więcej, rano temperatura ciała jest niższa, w ciągu dnia ona wzrasta, średnio od 1 do 1,5 stopnia Celsjusza. Jest to jak najbardziej naturalne. W przypadku jednak, gdy ten tor jest inny, pojawia się gorączka o określonym charakterze. I tak wyróżniamy takie gorączki, jak:

• stała - gdy różnica temperatury rano i wieczorem jest mniejsza niż 1°C
• trawiąca - gdy różnica temperatury rano i wieczorem wynosi ponad 2°C. Jej skrajna odmiana to gorączka hektyczna. 
• przerywana - gdy trwa ona co kilka dni
• dwugarbna- gdy pojawia się wysoka gorączka przez parę dni, potem jest stanem podgorączkowym, a następnie znowu jest wysoka.  

W wyniku różnego rodzaju chorób, pojawiająca się gorączka także może mieć różny rodzaj. Wyróżniamy kilka jej rodzajów:

• gorączka z objawami towarzyszącymi
• gorączka o nagłym przebiegu
• gorączka przewlekła
• niewysoka gorączka bez niepokojących objawów

Jak walczyć z gorączką?

Nie ma jednego sposobu na walkę z podwyższoną temperaturą ciała. Jeśli termometr wskaże wynik wyższy, niż ten mieszczący się w normie, podstawą jest znalezienie jego przyczyny. O postępowaniu w przypadku gorączki decydują bowiem okoliczności gorączki, tor, jak również szybkość z jaką ona narasta i objawy, które jej towarzyszą. W każdym przypadku, w którym sytuacja kliniczna jest inna, należy podjąć inne działanie. I tak:

1. gdy sięga do 39°C

Towarzyszą jej rozbicie, bóle mięśni i głowy, osłabienie. W większości przypadków związane jest to z infekcją wirusową i nie ma powodów do paniki. Termometry domowe jak najbardziej są konieczne, by kontrolować temperaturę, ale tutaj zazwyczaj nie ma powodu do wizyty u lekarza. Wystarczy odpoczynek, a także odpowiednie leki przeciwgorączkowe, jeśli temperatura sięga powyżej 38,5°C

2. gdy gorączce towarzyszą poważne objawy

Pojawiają się silne bóle głowy z utratą świadomości, występuje kaszel, katar, angina, duszność, wymioty czy duszności. Często też pojawia się pieczenie przy oddawaniu moczu, a także i kłopoty z wypróżnianiem się. W takich przypadkach konieczna jest wizyta u lekarza pierwszego kontaktu lub hospitalizacja. 

3. gdy gorączce nie towarzyszą żadne inne objawy

Jeśli termometr wskazuje temperaturę do 39°C, ale nie towarzyszą jej żadne inne objawy chorobowe. Może ona trwać nawet do trzech tygodni. Z pewnością w takich przypadkach konieczna jest wizyta u lekarza.

4. gdy pojawia się hipotermia

Jeśli pojawia się szybko wysoka gorączka powyżej 40 °C, mówimy o hipotermii. Niezwykle ważne jest tutaj podanie leków przeciwgorączkowych, jak również zimnych okładów na ciało i podanie odpowiedniej ilości zimnych płynów. 

Gdzie najlepiej mierzyć temperaturę? Jak mierzyć temperaturę u niemowlaka? Jaki termometr dla dziecka będzie najlepszy? Z pewnością każdy z nas ma wiele pytań dotyczących samej gorączki i urządzeń do jej pomiarów. Jedno jest pewne - choć ona niepokoi, nie jest powodem do paniki, bo to stan, w którym organizm broni się przed chorobą. To zawsze należy mieć na uwadze!