Ścięgno achillesa, inaczej zwane także ścięgnem piętowym, to największe ze ścięgien znajdujących się w naszym organizmie. Jego nazwa wzięła się od bohatera z greckiej mitologii – Achillesa. Jego matka zanurzyła go w rzece, w której zanurzenie powodowało nieśmiertelność. Zanurzając go, jako niemowlaka, trzymała go za piętę, która przez to zanurzona nie została. Pechowo, gdy był już dorosły i walczył na wojnie, został ugodzony strzałą właśnie w tę piętę i zmarł.
Opowieść ta oddaje również charakter tego ścięgna, bo choć jest największe w całym ciele, jest też najbardziej wrażliwe na urazy i łatwo może ulec nadwyrężeniu czy nawet uszkodzeniu.
Problemy ze ścięgnem achillesa bardzo często dotykają zawodowych sportowców. Problemy te są wyjątkowo bolesne i nierzadko niełatwe w leczeniu. Dla sportowców takie kontuzje często oznaczają długą przerwę w treningach i zawodach.
Przyczyny bólu ścięgna achillesa
Najczęstszą przyczyną bólu ścięgna achillesa jest po prostu jego nadwyrężenie, przeciążenie, przemęczenie czy nawet częściowe zerwanie. Tego typu kontuzje wymagają unieruchomienia nogi na okres trzech tygodni, a następnie konieczna jest rehabilitacja trwająca około 6 tygodni i polegająca na wykonywaniu określonych ćwiczeń. Jednak nie w każdym przypadku taka rekonwalescencja jest wystarczająca. Nierzadko dochodzi do całkowitego zerwania ścięgna achillesa, szczególnie u zawodowych sportowców. Taki uraz wymaga już interwencji chirurgicznej, a unieruchomienie i rehabilitacja trwa wtedy znacznie dłużej. Niekiedy takie urazy powodują zakończenie kariery przez sportowca. Oprócz bólu podstawowymi objawami urazów ścięgna achillesa są opuchlizna łydki oraz zaczerwienienie skóry w okolicach łydki i pięty.
Mogą pojawić się także siniaki. Ból nie musi od razu być silny. Dopiero później może się nasilać. Częściowe zerwanie ścięgna achillesa może objawiać się problemami z wykonaniem niektórych ruchów nogą lub podczas chodzenia. Z czasem jednak ból zaczyna towarzyszyć nam cały czas. Kiedy w ścięgnie dojdzie do wytworzenia się stanu zapalnego, pojawia się dodatkowy objaw – chrzęst, trzeszczenie podczas ruchów stopą. Ból ścięgna achillesa może pojawić się również na skutek stanu zapalnego jednej z kaletek i jest to przeważnie skutek noszenia źle dobranego, uciskającego obuwia.
Ból ścięgna achillesa u dzieci
Dzieci są bardzo aktywne. Dużo biegają i skaczą. Nierzadko chodzą na różne zajęcia treningowe – piłkarskie, taneczne albo sztuki walki. No i lekcje WF-u w szkole. To wszystko sprawia, że mogą doznać też urazów ścięgna achillesa. Jednak stały ból ścięgna może oznaczać poważniejszy problem. Jeśli dziecko skarży się na ból nóg i chodzi na palcach, gdyż przynosi mu to ulgę, może to oznaczać przykurcz ścięgna achillesa. Staje się ono po prostu za krótkie. W takiej sytuacji niezbędna jest wizyta u ortopedy, który zdiagnozuje problem i skieruje dziecko na rehabilitację.
Rehabilitacja jest bardzo bolesna i polega na specjalnych masażach rozciągających ścięgno achillesa oraz laseroterapii mającej zmniejszyć dolegliwości bólowe. Oprócz tego dziecko powinno też nosić specjalne wkładki do butów lub ortezy uniemożliwiające chodzenie na palcach. W skrajnych przypadkach, gdy rehabilitacja nie przynosi rezultatów wykonuje się zabieg przecięcia ścięgna achillesa. Jest to uciążliwe dla dziecka, które po takim zabiegu musi spędzić kilka tygodni w gipsie, a później nadal uczęszczać na rehabilitację. Jednak z czasem dziecko odczuje ulgę w dolegliwościach.
Jak radzić sobie z bólem ścięgna achillesa?
W przypadku drobnych nadwyrężeń, niestanowiących zagrożenia dla zdrowia można łagodzić domowymi sposobami. Pomóc może stosowanie odpowiednich maści, a zwłaszcza tych dedykowanych dla zawodowych sportowców. Maści należy nakładać nie tylko na samo ścięgno, ale także na całą piętę i łydkę. Smarowanie można powtarzać 2-3 razy dziennie. Należy pamiętać przy tym o przerwaniu dotychczasowych aktywności i odpoczynku. Ból ścięgna achillesa można też złagodzić zimnymi okładami, najlepiej z altacetem lub sprayem chłodzącym. Lek ten jest w pełni bezpieczny i może być stosowany również u dzieci w wieku od 3 lat. Nie należy przy tym nakładać na ścięgno żadnych opatrunków, bo uległoby przez to rozgrzaniu, a nie schłodzeniu.
Ciekawym i innowacyjnym rozwiązaniem dla łagodzenia dolegliwości związanych z urazem ścięgna achillesa jest aparat do masażu ścięgna achillesa Beurer. Zasilany sieciowo aparat posiada 6 obracających się głowic masujących. Ma też 2 programy oraz kierunki masażu, a także możliwość zmiany wysokości i rozstawu głowic. Dzięki temu masażer można dopasować idealnie do indywidualnych potrzeb i wymagań. Głowice można łatwo zdemontować w celu ich wyczyszczenia. Ponadto urządzenie jest bardzo bezpieczne w użyciu, ponieważ posiada zegar, który po 20 minutach automatycznie wyłącza urządzenie. Masaż ścięgna achillesa za pomocą tego urządzenia powoduje poprawę krążenia krwi w ścięgnie, a co za tym idzie zredukować ból towarzyszący różnym dolegliwościom.
Niemniej jednak, jeśli dolegliwości nie ustępują należy skonsultować się z lekarzem ortopedą, bo może okazać się, że przyczyna dolegliwości jest poważniejsza i wymaga ingerencji specjalistów.
