Czy na twojej skórze utworzyła się jakaś zmiana i nie jesteś pewny, co to może być ani czym mogłaby być spowodowana? Przeczytaj ten artykuł i dowiedz się, jaka może być ich przyczyna!
Drobne, liczne pęcherzyki wypełnione płynem
Obecność wielu niewielkich, okrągłych pęcherzyków wypełnionych płynem zwykle świadczy o obecności wyprysku, najczęściej powstającego w wyniku reakcji alergicznej. Zmiany takie powstają pod wpływem kontaktu skóry z alergenem – w konsekwencji uwalniane są cytokiny przez obecne w skórze limfocyty. Uwolnienie tych mediatorów powoduje miejscowy obrzęk i reakcję zapalną, co widzimy pod postacią czerwonych grudek i pęcherzyków wypełnionych płynem surowiczym.
Dodatkowo zmianom może towarzyszyć silny świąd, ból i pieczenie. Tego typu pęcherzyki są powszechne również w atopowym zapaleniu skóry i tzw. uczulenie na słońce (fotodermatoza wypryskowa).
Dobrze odgraniczone od otoczenia płytki z łuskami
Charakterystyczne płytki z białymi łuskami pokrywającymi ich powierzchnię to obraz zmian występujących w łuszczycy. Doświadczony dermatolog nawet bez użycia dodatkowych przyrządów, na przykład dermatoskopu Heine Delta lub dermatoskopu diodowego Delta 20T, będzie mógł rozpoznać tę chorobę tylko na podstawie wyglądu zmiany. Są one różnych kształtów, najczęściej lokalizują się w okolicach łokci, kolan, owłosionej skóry głowy oraz w okolicy lędźwi. Pokrywają je nadmiernie i nieprawidłowo łuszczące się komórki naskórka, co tworzy obraz łuski na zmianie. Towarzyszy im dodatkowo ból i czasem bardzo silny świąd. Przy drapaniu zmiany łatwo krwawią, pojawiają się drobne krwawe wybroczyny (objaw Auspitza).
Łuszczyca jest chorobą autoimmunologiczną, w której istotną rolę odgrywa układ immunologiczny chorego. Często zapaleniu skóry towarzyszy łuszczycowe zapalenie stawów, będące najczęstszą występującą komplikacją.
Najczęściej zmiany są pojedyncze, jednak bywają liczne w różnych lokalizacjach na ciele i czasem z komplikacjami w postaci łuszczycowego zapalenia stawów. W leczeniu stosuje się leki regulujące odpowiedź immunologiczną organizmu – najczęściej są to kortykosteroidy i sterydy na skórę. W ciężej przebiegających sytuacjach można stosować leki immunosupresyjne, takie jak metotreksat.
Okrągławe, wyniosłe zmiany w kolorze skóry
Tego typu zmiany są najprawdopodobniej spowodowane przez wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). Zwykle są niewielkie, ale liczne i często mocno uciążliwe w życiu codziennym. Znikają samoistnie w przeciągu 6 miesięcy – 2 lat od rozpoznania. Często lokalizują się w okolicach rąk i stóp.
Wirusy HPV, wywołujące łagodne brodawki na skórze, w znakomitej większości nie są w stanie zapoczątkować procesu nowotworowego skóry. Nie mają one możliwości transformacji nowotworowej, zatem po zaniku brodawek ryzyko rozwoju raka skóry jest takie samo, jak przed ich pojawieniem się. Nie ma zatem powodów do obaw.
Zmiany barwnikowe skóry
Tego typu zmiany ma zapewne każdy z nas – potoczne zwane są pieprzykami. Jest to nagromadzenie melanocytów w skórze właściwej. Zwykle są to zmiany łagodne, wymagające jedynie regularnych kontroli u dermatologa i badania za pomocą dermatoskopu. Jest to konieczne, ponieważ pod wpływem promieni UV na bazie takich zmian może rozwinąć się czerniak złośliwy. Jeżeli zauważysz, że dotychczas niedający objawów zmiana barwnikowa zaczęła swędzieć, jest zaczerwieniona lub zaczniesz odczuwać inne związane z nią dolegliwości – koniecznie zgłoś się na badanie kontrolne do lekarza. Mogą to być pierwsze objawy przemiany nowotworowej. Nawet jeśli nie odczuwasz żadnych dodatkowych objawów, kontroluj swoje zmiany u dermatologa raz w roku. Przy pomocy nowoczesnych dermatoskopów Mini 3000 lub lub Heine Delta One będzie mógł on stwierdzić, czy wszystko jest w porządku i czy zmiany zachowują łagodny charakter.
Zmiany zaczerwienione, guzowate, owrzodziałe, o nieregularnych obrzeżach
Każda nowo powstała zmiana, która ma cechy stanu zapalnego (boli, jest zaczerwieniona i obrzęknięta) lub taka, która szybko rośnie, powinna wzbudzić zainteresowanie pacjenta. Takie zmiany wymagają diagnostyki u dermatologa, ponieważ mogą świadczyć o początkach procesu nowotworowego. W żadnym wypadku nie należy jednak panikować – większość raków skóry wykrytych we wczesnych fazach jest w 100% wyleczalnych.
Podczas wizyty u lekarza powiedz o wszystkich objawach, które mogą być związane z rozrostem nowotworowym skóry. Może to być świąd, pieczenie czy ból w obrębie zmiany, ale nie zapomnij wspomnieć również o dodatkowych możliwych objawach, takich jak osłabienie, męczliwość czy gorączka. Są to ważne wskazówki dla dermatologa i ułatwią postawić rozpoznanie. Po zebraniu wywiadu lekarz obejrzy zmianę przy pomocy dermatoskopu – jest to urządzenie pozwalające przeanalizować obraz pod kilkunasto krotnym powiększeniem. Znacznie usprawnia to określenie morfologii zmiany – niektóre mogą wzrokowo wydawać się prawidłowe, jednak w badaniu dermatoskopem może zostać uwidoczniony stan zapalny lub nieregularności.
Samo badanie pozwala z dużą czułością stwierdzić, czy mamy do czynienia ze zmianą złośliwą, czy łagodną. Lekarz szuka takich oznak złośliwości, jak nieregularne obrzeże, różnobarwność, zaczerwienienie czy owrzodzenia. Dodatkowo podczas wizyty bada węzły chłonne w okolicach zmiany. Jeżeli są powiększone, może to świadczyć o obecności w nich przerzutów nowotworowych.
Jeżeli podczas badania zostanie wykryte coś niepokojącego, lekarz skieruje na dalsze badania i wycięcie zmiany. Czasami potrzebne jest bardziej rozległe usunięcie, razem z okolicznymi węzłami chłonnymi. Następnie wycięta zmiana jest wysyłana do badania histopatologicznego, gdzie stawiane jest ostateczne rozpoznanie i potwierdza się złośliwy/łagodny jej charakter.
Dalsze leczenie zależne jest od stadia rozwoju nowotworu. Można wdrożyć chemioterapię lub radioterapię. Wybór metody leczenia należy do lekarza onkologa.
Należy pamiętać, że wykryty w najmniej zaawansowanym stadium i jak najszybciej usunięty nowotwór skóry jest w stu procentach wyleczalny. Szybka diagnostyka jest kluczem do całkowitego wyzdrowienia. Trzeba działać szybko, aby zmniejszyć prawdopodobieństwo pojawienia się przerzutów.
