Nadciśnienie to plaga dzisiejszych czasów. Szacuje się, że dotyka nawet co 3 Polaka. Niestety poza wysokim ciśnieniem nie daje żadnych objawów, więc nie jest łatwe do zdiagnozowania. Dlatego już pojedynczy pomiar wskazujący podwyższone ciśnienie powinien wzmóc czujność i skłonić do regularnego mierzenia ciśnienia w domu za pomocą ciśnieniomierza. Zdiagnozowane schorzenie wymaga leczenia i zmian w stylu życia.
Obniżenie ciśnienia krwi pozwala zapobiec naprawdę poważnym konsekwencjom, włącznie z zagrożeniem życia. Nie da się konkretnie określić przyczyn schorzenia, ale jest cała lista czynników ryzyka, które mogą przyczynić się do rozwoju nadciśnienia. Co podnosi ciśnienie? Oto 10 najważniejszych przyczyn nadciśnienia.
1. Wiek
Starzenie się organizmu to nie tylko siwe włosy i pomarszczona skóra. Starzeją się także wszystkie narządy i organy, w tym również serce i naczynia krwionośne. Z czasem serce zaczyna pracować coraz słabiej i jest bardziej podatne na różnorodne bodźce, takie jak stres czy wysiłek. Niestety im starsza osoba, tym większe ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego, które zwiększa znacznie ryzyko zawału serca czy udaru mózgu. Te choroby również dotyczą głównie osób starszych. Dlatego każda osoba w wieku 50+ powinna regularnie mierzyć ciśnienie w domu. Teraz jest to zdecydowanie prostsze niż kiedyś, bo dostępne są ciśnieniomierze elektroniczne, które są łatwe w obsłudze, a wyniki łatwe do odczytania na ekranie urządzenia.
2. Nadwaga i otyłość
Niestety nadwaga i otyłość stają się poważnym problemem w dzisiejszych czasach na całym świecie. Zwiększają ryzyko wielu groźnych chorób, w tym właśnie nadciśnienia. Zbyt duże ilości tłuszczu i cukru w pożywieniu, zbyt duże porcje, podjadanie między posiłkami i oczywiście brak aktywności fizycznej powodują występowanie otyłości nawet nie tylko u dorosłych. Coraz częściej otyłość dotyczy także dzieci. Niestety, jeśli w dzieciństwie nauczymy się złego odżywiania, to bardzo trudno później wprowadzić zmiany, a to może spowodować przykre konsekwencje dla naszego zdrowia.
3. Zła dieta
Jemy za dużo i niezdrowo, głównie przetworzoną żywność. To przyczynia się do wyżej wspomnianych problemów z wagą. Ponadto jemy stanowczo za dużo soli, która przyczynia się do rozwoju nadciśnienia. Nawet jeśli nie solimy nadmiernie potraw, które przygotowujemy sami, nieświadomie spożywamy mnóstwo soli z gotowymi do spożycia produktami, które kupujemy w sklepie. Podobnie ma się sytuacja z cukrem. Ponadto jemy niezdrowe tłuszcze, które przyczyniają się do rozwoju miażdżycy. Pijemy też za dużo mocnej kawy i herbaty.
4. Brak ruchu
Aktywność fizyczna jest potrzebna nie tylko do utrzymania ładnej figury i kondycji. Wpływa także na pracę wszystkich narządów, w tym na kondycję serca. Niestety mamy jej stanowczo za mało, ba, prowadzimy praktycznie siedzący tryb życia. Siedzimy w pracy za biurkiem i w domu przed komputerem czy telewizorem. Sytuacja związana z pandemią i pozamykane siłownie oraz inne miejsca do aktywności, takie jak np. baseny, nie ułatwiają sprawy. Tymczasem aktywność fizyczna może pomóc zapobiec nadciśnieniu, a obniżanie ciśnienia krwi należy zacząć właśnie od tego. Pamiętajmy, że możemy równie efektywnie ćwiczyć w domu.
5. Używki i nałogi
Alkohol i papierosy, to używki, które w nadmiarze prowadzą do bardzo poważnych chorób, a nawet zagrożenia życia. Wpływają na pracę wszystkich narządów w organizmie. Nie możemy jednak zapomnieć, że do używek zaliczana jest także kawa i herbata. Picie ich w dużych ilościach i do tego mocnych (bo „słaba kawa” przecież nie pobudzi w pracy) również może prowadzić do nadciśnienia.
6. Wysoki cholesterol
Wysoki poziom cholesterolu wynika oczywiście ze wspomnianej wyżej nieodpowiedniej diety. Spożywanie dużych ilości niezdrowych tłuszczów, cukru, czerwonego mięsa i zbyt małej ilości warzyw i owoców może prowadzić do podniesienia poziomu cholesterolu. To z kolei sprzyja miażdżycy, nadciśnieniu i innym chorobom, które mogą wystąpić w ich następstwie.
7. Stres
Żyjemy w biegu. Ze stresu przed pracą nie potrafimy nawet się wyspać, ale przecież nie zrezygnujemy z tej pracy, bo nową niełatwo znaleźć… Jednak stres wynika nie tylko z pracy. Pojawia się dlatego, że martwimy się o bliskich, mamy różne problemy. Wizyty u lekarzy i badania wiążą się z niemałym stresem nawet dla dorosłych. Zostało to nawet określone mianem syndromu białego fartucha. Ciągły stres plus zwlekanie z wizytą u lekarza, bo się nią stresujemy, prowadzi do różnych zaburzeń na tle nerwowym, w tym nadciśnienia. Niestety trudno wyeliminować stres ze swojego życia, ale można z nim walczyć.
8. Silne emocje
Nawet u zdrowego człowieka silne emocje wynikające z jakichś bodźców, zwłaszcza niespodziewanych, mogą wywołać skok ciśnienia. Nie bez powodu, kiedy się zdenerwujemy na coś lub kogoś, mówimy, że podniosło się nam ciśnienie. Nagły ból, huk, wiadomość o poważnym wydarzeniu lub problemie własnym czy w rodzinie, czy nawet nadmierne emocje związane z oglądanym meczem lub filmem mogą spowodować gwałtowny skok ciśnienia, co u osoby z nadciśnieniem może skończyć się fatalnie.
9. Przepracowanie
Nie tylko stres związany z pracą działa na nas źle. Również, kiedy pracujemy za dużo i wiecznie robimy nadgodziny, możemy nabawić się nadciśnienia krwi. Organizm potrzebuje odpowiedniej dawki odpoczynku, snu i odprężenia. Dlatego codziennie warto znaleźć jakąś chwilę dla siebie, na relaks i odpoczynek, zwłaszcza kiedy nie jesteśmy już najmłodsi.
10. Niebadanie się
Młode osoby dorosłe powinny badać się przynajmniej raz na kilka lat, a osoby w wieku 50+ co roku albo nawet i pół roku. Standardowo u lekarzy rodzinnych możliwe jest wykonanie pomiarów ciśnienia krwi czy EKG. W przypadku podwyższonego ciśnienia krwi, lekarz zaleci jego monitorowanie w domu. Wtedy trzeba mierzyć ciśnienie kilka razy dziennie i skrzętnie notować pomiary wraz z godziną i ewentualnymi okolicznościami. Tylko to pozwoli zdiagnozować nadciśnienie, które nie objawia się w żaden inny sposób. Ponadto podstawowe badania krwi informują o poziomie cholesterolu, cukru czy elektrolitów, spośród których najważniejszy dla obniżenia ciśnienia jest potas.
