Spirometria jest to badanie, którego głównym celem jest pomiar objętości powietrza wydychanego z płuc, jak również i sprawdzenie natężenia jego przepływu, zarówno w trakcie wdechu, jak i przy wydechu. Dzięki takiemu badaniu możliwa jest dokładna ocena wentylacji płuc. W sposób szczególny badaniu temu poddać powinny się osoby mające problemy z dusznościami, z duszącym kaszlem, bólami w klatce piersiowej czy też ze świszczącym oddechem.
Jak wygląda badanie spirometryczne?
Badanie spirometryczne to jedno z kluczowych rozwiązań, by móc ocenić objętość powietrza wydychanego z płuc. To także i jedno z badań, aby mieć możliwość sprawdzenia natężenia jego przepływu przy wdechu i wydechu. Spirometria daje możliwość dokonania oceny wentylacji płuc.
Należy pamiętać o tym, aby zrezygnować dzień wcześniej z aktywności, spożywania alkoholu, czy jedzenia zbyt obfitych posiłków. Jeśli pacjent zażywa leki rozkurczające oskrzela, należy przed badaniem je odstawić, chyba że lekarz zadecyduje inaczej.
Przed rozpoczęciem badania, niezbędne jest podanie istotnych dla przebiegu spirometrii danych: wiek, płeć, wzrost, a także waga. Należy je wprowadzić do komputera, do którego podłączony jest spirometr. Do ust wkładany jest specjalny ustnik, a na nos zakładany klips, który ma uniemożliwić oddychanie przez nos. Najpierw należy wykonać kilka oddechów, a następnie wykonać bardzo głęboki wdech, by potem jak najdłużej i jak najmocniej wydmuchać wciągnięte powietrze. W niektórych przypadkach badanie spirometrem wykonuje się na bieżni, aby sprawdzić badane parametry w trakcie aktywności. Z takich rozwiązań korzystają szczególnie sportowcy.
Jakie parametry sprawdzane są w trakcie badania?
Kluczowe znaczenie mają parametry, które bierze się pod uwagę w trakcie badania spirometrycznego. Co dzięki spirometrii można więc sprawdzić? Co oznaczają odpowiednie skróty w opisie badania spirometrycznego?
- FEV1
Jest to natężona pierwszosekundowa objętość wydechowa. Taka objętość powietrza określana jest w przypadku wydmuchu tego powietrza z płuc w pierwszej sekundzie. Jej wynik uzależniony jest przede wszystkim od wielkości płuc, a dokładniej od pojemności życiowej, którą określa się skrótem VC i od drożności dróg oddechowych. Niskie FEV1 określa najczęściej atak astmy lub astmę, nad którą nie ma się zbyt dużej kontroli.
- FVC
Jest to natężona pojemność życiowa. Określa się ją poprzez sprawdzenie ilości powietrza wydmuchiwanego, którą liczy się od najgłębszego wdechu po maksymalny wydech. Jej wynik uzależniony jest od wielkości płuc, ale także i od wysiłku, jaki osoba badana wkłada w badanie.
- FEV1/FVC
Jest to tak zwany test Tiffeneau, dzięki któremu można sprawdzić, co jest powodem występujących zaburzeń w obrębie pracy układu oddechowego. Dzięki takiemu testowi można dowiedzieć się, czy przyczyną takiego stanu rzeczy jest zwężenie oskrzeli czy też zmniejszenie objętości płuc. W pierwszych przypadku wynik jest niski, w drugim prawidłowy lub zwiększony. W celu dalszej diagnostyki, po teście Tiffeneau wykonuje się pletyzmografię.
- MEF i FEF
Są to wskaźniki przepływowe, oceniające przepływ powietrza w drobnych oskrzelach. Tutaj wynik podawany jest w litrach na sekundę.
- PEF
Jest to szczytowy przepływ wydechowy. Pomiar możliwy jest poprzez określenie ilości wydmuchiwanego powietrza z płuc. W przypadku tego parametru, możliwy jest samodzielny pomiar. W tym celu należy zaopatrzyć się w urządzenie - pikflometr, z pomocą którego można wykonywać samokontrole, będące niezwykle istotne w przypadku przebiegu astmy.
Spirometria - dla kogo jest ona skierowana?
Choć spirometria nie jest badaniem, które znajduje się w standardzie badań kontrolnych raz do roku, to jednak powinien postawić na nie palacz powyżej 40 roku życia. Ponadto, jest to bez wątpienia kluczowe badanie dla osób borykających się z takimi objawami, jak:
- Duszności
- Kaszel
- Szybkie męczenie się
- Problemy ze złapaniem oddechu
Spirometria powinna być przeprowadzona także wśród pacjentów borykających się z takimi chorobami, jak:
- Nadciśnienie płucne
- Tętniak aorty
- Tętniak mózgu
- Po operacji okulistycznej
- Po operacji w zakresie jamy brzusznej lub klatki piersiowej, przede wszystkim z dolegliwościami bólowymi
Zaleca się wykorzystanie spirometru przy podejrzeniu takich chorób, jak:
- Przewlekła obturacyjna choroba płuc
- Astma
- Zwłóknienie płuc
- Sarkoidoza
- Inne choroby układu oddechowego
Żadnych objawów, które wynikają z nieprawidłowej pracy układu oddechowego nie powinno się bagatelizować, bowiem brak diagnozy nie daje możliwości leczenia, a to z kolei może doprowadzić do poważnych w skutkach konsekwencji, w tym nawet do śmierci.
Ponadto, badanie spirometrem wykonuje się u osób, które ze względu na rodzaj wykonywanej pracy, muszą posiadać orzeczenie lekarskie z zakresu medycyny pracy, obejmujące opinie lub informację na temat stanu zdrowia. Co więcej, taka forma badania skierowana jest także do sportowców, aby móc ocenić wpływ aktywności ma pracę płuc, ale i możliwość dostosowania treningów do swoich możliwości.
Wybór odpowiedniego spirometru
Jednym z kluczowych pytań w tym temacie jest z pewnością to, jaki spirometr wybrać? Należy wiedzieć, iż istnieją dwa ich rodzaje - podstawowe i profesjonalne.
Spirometry podstawowe służą przede wszystkim do użytku domowego, a także na potrzeby przychodni lekarskich. To proste modele, dzięki którym można na bieżąco kontrolować pracę układu oddechowego. Pozwalają one zbadać między innymi pojemność oddechową płuc i zawartość dwutlenku węgla i innych gazów w wydychanym powietrzu. Urządzenia takie gwarantują łatwe ich użytkowanie, szybkie działanie i miarodajny wynik.
Spirometry profesjonalne służą na użytek lekarzy w gabinetach lekarskich i klinikach medycznych zajmujących się chorobami układu oddechowego, a także monitorujących leczenie chorób płuc. Sprawdzają się także przy badaniu sportowców, a także ludzi, którzy mają rozpocząć pracę w trudnych warunkach. Te sprzęty są dużo bardziej dokładne i precyzyjne. Mogą występować w wersji stacjonarnej lub przenośnej, w zależności od potrzeb.
Bez wątpienia spirometry stanowią niezwykle cenne urządzenia, jeśli w grę wchodzi diagnostyka chorób układu oddechowego, jak również i kontrola jego prawidłowej pracy. Na rynku medycznym dostępne są różnorodne produkty z tej kategorii, dzięki którym można dopasować odpowiedni sprzęt do potrzeb wszystkich klientów. W sklepie medycznym Kredos znajduje się bardzo szeroka oferta spirometrów i niezbędnych dodatków. Wśród polecanych marek, z pewnością kluczowe znaczenie odgrywa Aspel, oferujący urządzenia medyczne z najwyższej półki, dostępne w bardzo atrakcyjnych cenach na rynku.
