Co to jest spirometr?
Spirometr, dawniej nazywany oddechomierzem, jest urządzeniem pomiarowym, służącym do badania pojemności i wydolności płuc. Obecnie spirometry obliczają szybkość wydechu, mierzą pojemność płuc pacjenta i przypisują je do norm, które odpowiadają danemu wiekowi.
W aparatach, stosowane są zazwyczaj jednorazowe ustniki do spirometru, co zapewnia higienę korzystania z urządzenia. Ponadto, nowoczesne spirometry wyposażone są czytelne ekrany, a zaawansowane modele mogą nawet mieć wbudowaną drukarkę.
Historia spirometru
Początki badań spirometrycznych sięgają XIX wieku. Pierwszy pomiar spirometryczny wykonał brytyjski lekarz John Hutchinson w 1846 roku za pomocą skonstruowanego przez siebie spirometru, którym zmierzył pojemność życiową u pacjentów. W 100 lat później, dwaj uczeni Tiffeneau i Pinelli zdołali zmierzyć objętość wydychanego powietrza w czasie jednej sekundy natężonego wydechu. Z kolei, w roku 1958, Hyatt i jego współpracownicy. zarejestrowali krzywą przepływ–objętość.
Sprzęt przez cały czas udoskonalano i poznawano coraz to nowe możliwości jego zastosowania. Na początku lat 60-tych ubiegłego wieku, w Wielkiej Brytanii, Wright i McKerrow skonstruowali prosty aparat, który również oceniał obturację, ale nie mierząc objętość wydmuchaną w ciągu pierwszej sekundy forsowanego wydechu (FEV1), lecz największą wartość przepływu w ułamku tej sekundy, czyli szczytowy przepływ wydechowy.
Jak wybrać najlepszy spirometr?
Wybór najbardziej optymalnego spirometru do gabinetu lekarskiego stanowi duże wyzwanie. Jest on oczywiście uzależniony od zadań, które ma konkretne urządzenie spełniać w danej placówce.
Zakres pracy
Spirometr musi przede wszystkim zapewniać dokładną diagnostykę, dlatego powinien on wykonywać wszelkie rodzaje testów, takie jak: FVC, SVC i MVV oraz pozwalać na wybieranie zróżnicowanych wartości wzorcowych. Aby wykonywać poprawne pomiary, urządzenie musi robić je z maksymalną dokładnością, stosując szeroki zakres przepływów powierza, a także przy minimalnym ich oporze. Warto też zwrócić uwagę aby sprzęt był w stanie wykonać automatyczną interpretację oraz korekcję BTPS, która pozwala na zmierzenie wilgotności względnej, temperatury otoczenia i ciśnienia barometrycznego.
Cena i czas wykonania
Nie należy w żadnym wypadku kupować najtańszego spirometru, na rynku. Średnia cena dobrego spirometru to około 4000 - 8000 zł. Generalnie im niższy koszt, tym niższa wydajność i większa trudność w obsłudze urządzenia. Dobry spirometr powinien wystarczyć na 10 lat. Ponadto, trzeba upewnić się, że spirometr, który jest w ofercie, jest nowy, i czy jest to jego najnowsza wersja i nadal jest obsługiwany przez producenta. Zdarzają się bowiem strony dystrybutorów sprzedające spirometry z pochodzące z zapasów, które nie są już produkowane.
Akcesoria i oprogramowanie
Bardzo ważną sprawą jest także jednorazowy ustnik. Najnowsza technologia spirometryczna wykorzystuje jednorazowe ustniki, które minimalizują problemy związane ze sterylizacją i pozwalają uniknąć wysokich kosztów filtrów. Zasadniczo pozwalają one wyrzucić system pomiarowy po każdym pacjencie. Z całą pewnością powinno się unikać spirometrów z rurkami, które będą wymagały sterylizacji.
Obecnie, coraz więcej spirometrów jest wyposażonych w łączność bezprzewodową, zwykle w systemie Bluetooth. Umożliwia to podłączenie urządzenia do smartfona i uzyskiwanie odczytów w czasie rzeczywistym w aplikacji posiadanej w telefonie. Łączność ze smartfonem jest pomocna, jeśli chcesz śledzić swoje odczyty i udostępniać je lekarzowi.
Należy też rozważyć dokładnie opcje drukowania i być ostrożnym przy wyborze spirometru, który łączy się bezpośrednio z drukarką zewnętrzną. W tych spirometrach bowiem zakodowane jest oprogramowanie sterownika drukarki. Jeśli drukarka się zepsuje, co obecnie zdarza się dość często, trzeba będzie ją wymienić na nowy model. Problem może polegać na tym, że jeśli spirometr nie obsłuży innej drukarki, trzeba będzie wysłać go do fabryki. Jeśli aktualizacja oprogramowania okaże się dostępna, może być kosztowna i z pewnością ograniczy zakup nowej drukarki do określonych typów. Natomiast, jeśli aktualizacja nie będzie dostępna, trzeba będzie kupić nowy spirometr.
Łatwość obsługi
Zdecydowanie też warto jest kupić spirometr, który jest łatwy w użyciu. Najczęstszą przyczyną niedostatecznego wykorzystania spirometru w gabinecie lekarskim są problemy z obsługą produktu. Tańsze spirometry są zwykle trudniejsze w obsłudze, ponieważ mają małe wyświetlacze i ograniczone klawisze, które znacznie spowalniają wprowadzanie danych ich przeglądanie i generowanie raportów.
Funkcje
Jeżeli wykonujemy badania spirometryczne również u dzieci, dobrze jest wybrać aparat posiadający funkcje do zastosowania w pediatrii. Musi on posiadać dodatkowe opcje, takie jak normy dla dzieci i parametry spirometryczne AEX. Dobrze też, aby wyposażony był w specjalne animacje, które zachęcają dzieci do udziału w badaniu, co ułatwia pracę z nimi. Przy posiadaniu tego typu funkcji, można korzystać ze specjalnych systemów motywacyjnych, które dzięki rożnego rodzaju kreskówkowym, kolorowym rysunkom wchodzą z nimi w interakcję. Powoduje to, iż badanie staje się dla nich przyjemniejsze a dla lekarza łatwiejsze do przeprowadzenia. Oczywiście w zależności od tego jakie funkcje posiada dany spirometr, cena jego będzie się różnić. Jednakże w przypadku urządzeń, których działanie przyczynia się do ratowania zdrowia, cena powinna grać role drugorzędną.
