Badanie dna oka jest jednym z najczęściej wykorzystywanych badań, w przypadku diagnostyki w obrębie narządu wzroku. Dzięki niemu można wykryć wiele zmian chorobowych, jakie wcześniej nie zostały zauważone. Inaczej nazywane jest oftalmoskopią, stanowi doskonałą formę badania, jaką zlecają nie tylko sami okuliści, ale także diabetolodzy i kardiolodzy, bowiem dzięki niemu można dokładnie monitorować postępy licznych chorób.
Co to jest badanie dna oka?
Badanie dna oka ma wiele nazw. Określa się je jako: oftalmoskopia, wziernikowanie dna oka czy też fundoskopia. Choć inne, każde z nich dotyczy tego samego, czyli badania dna oka, pozwalającego na wykrycie wielu zmian w obrębie narządu wzroku, ale i nie tylko. Narzędziem medycznym, które pozwala okulistom wykonać takie badanie jest oftalmoskop.
Oftalmoskopia - kiedy warto wykonać to badanie?
Wskazaniem do wykonania badania jest przede wszystkim pogorszenie widzenia. Jeśli więc zaczynają pojawiać się problemy w ostrości wzroku, słabsze widzenie, pojawiające się czarne punkty czy błyski lub też zaburzenia w widzeniu barw, warto pomyśleć o wizycie u lekarza okulisty, który z całą pewnością zleci wykonanie badania dna oka.
Warto mieć na uwadze fakt, iż oftalmoskopia nie jest jedynie badaniem zajmujących się diagnostyką samego narządu wzroku, bowiem pozwala ona także na monitorowanie wielu chorób zupełnie z nim niezwiązanych. I tak dotyczy to między innymi: chorób naczyniowych, w tym nadciśnienia, miażdżycy i cukrzycy, ale także i stanu po udarze mózgu czy zaburzeniach równowagi.
Zaleca się wykonanie tego badania profilaktycznie, w celu sprawdzenia narządu wzroku, ale i funkcjonowania organizmu. Przed 40 rokiem życia powinno się je wykonać raz na 3 lata, pomiędzy 40 - 50 rokiem życia raz na dwa lata, a po 50 roku życia raz do roku. W przypadku takich chorób, jak jaskra i wada wzroku powyżej 3,5 dioptrii, niezbędne jest coroczne badanie już po 35 roku życia.
Badanie dna oka - jakie choroby wykrywa
Niezwykle istotnym jest fakt, iż badanie dna oka pozwala wykryć wiele chorób, w tym niezwiązanych bezpośrednio z samym narządem wzroku. I tak są to:
- Choroby wzroku
- Zaburzenia neurologiczne
- Zaburzenia funkcjonowania siatkówki
- Guza mózgu
- Cukrzycę
- Nadciśnienie
- Miażdżycę
- Białaczkę
- Anemię
Jak więc widać, wykorzystanie oftalmoskopu i podejście do takiego badania, może stanowić cenne rozwiązanie w przypadku diagnostyki wielu chorób. Dzięki tej metodzie istnieje szansa na szybkie wykrycie choroby i tym samym na wprowadzenie odpowiedniego leczenia, zanim będzie za późno.
Czy do badania dna oka należy się przygotować?
Nie ma konkretnych wskazań, co do tego, jak należałoby się przygotować do badania. Jedynym, kluczowym elementem jest podanie kropli z atropiną, która to ma za zadanie rozszerzyć źrenice oka. Niestety, ale w jej wyniku dochodzi do zaburzeń widzenia i większej podatności na światło słoneczne, w związku z czym niezbędna jest osoba towarzysząca podczas takiej wizyty u okulisty. Istotne jest to, że w przypadku jaskry nie podaje się kropli z atropiną.
Jak wygląda badanie dna oka?
W pierwszej kolejności okulista musi przeprowadzić z pacjentem wywiad. Ten powinien wskazać wszelkie niepokojące objawy, poinformować o występujących czy przebytych chorobach, poinformować o przyjmowanych lekach. Tylko bowiem w ten sposób można w bezpieczny sposób podejść dalej do samego badania.
Jak więc wygląda badanie? Najpierw podawane są krople z atropiną, która zaczyna działać po około 15 minutach. Dopiero wtedy można podejść już bezpośrednio do samego badania. Istnieją trzy sposoby na jego przeprowadzenie.
- Oftalmoskopia zwana wziernikowaniem bezpośrednim
Jest to metoda wykrywania takich stanów, jak choroba plamki żółtej czy też błony naczyniowej. Wykorzystuje się w tym badaniu oftalmoskop, który to z jednej strony oświetla źrenicę, z drugiej daje kilkunastokrotne powiększenie dna oka.
- Oftalmoskopia pośrednia zwana wziernikowaniem pośrednim
Jest to metoda wykorzystująca specjalny wziernik Fisona. W tym przypadku źródło światła dociera ze specjalnie założonego kasku, a do powiększenia obrazu wykorzystuje się soczewki, które również się na nim znajdują.
- Funduskamer Non - Mydriatic
Jest to metoda najnowocześniejsza, którą stosuje się przy badaniach przesiewowych. Specjalne urządzenie wykonuje kolorowe zdjęcie, pozwalając okuliście ocenić stan oka. Rozwiązanie to można zastosować u pacjentów, u których źrenica ma szerokość minimum 2,5mm.
Jak wygląda oftalmoskop?
Oftalmoskop jest to jedno z najczęściej używanych przyrządów medycznych wykorzystywanych w okulistyce. Jak wygląda ten sprzęt? Jak zmienił się on na przestrzeni lat? Pierwszy pojawił się już w połowie XIX wieku. Wraz z upływem lat był on modyfikowany i ulepszany. W sposób szczególny na uznanie zasługują poczynania lekarza okulisty Ksawerego Gałęzowskiego.
Urządzenie okulistyczne, jakim jest oftalmoskop, zwany jest wziernikiem okulistycznym. Posiada on źródło światła, zestaw soczewek korygujących, a także pryzmat lub lusterko. Część przyrządów posiada dodatkowo także specjalne filtry oraz przesłony, dzięki którym możliwy jest bardziej dokładny monitoring danych struktur dna oka. Jaka jest cena oftalmoskopu? W zależności od modelu, jego funkcji i możliwości, wynosi od kilkuset złotych, po kilkanaście tysięcy złotych.
Wyróżnia się dwa rodzaje oftalmoskopów:
- Pośredni
Jest to urządzenie będące rodzajem wziernika w formie kasku, na którym znajduje się źródło światła oraz soczewki i filtry. W trakcie badania okulista przybliża soczewki, widząc dokładnie badany obszar. Dzięki tej metodzie można obejrzeć dno oka w sposób przestrzenny. Dużą zaletą jest to, że soczewka nie styka się bezpośrednio z powierzchnią oka, co gwarantuje duży komfort samego badania. Ta metoda wykorzystywana jest w okulistyce najczęściej.
- Bezpośredni
Jest to urządzenie, które zawiera także źródło światła i system soczewek. Wykorzystując taki wiernik, zbadać można między innymi ciało szkliste, tarczę nerwu wzrokowego, a także naczynia krwionośne i obwodową część siatkówki. Źródło światła należy nakierować na plamkę. Uzyskany przez soczewki obraz jest powiększony i nieodwrócony, ale dwuwymiarowy. W przypadku tego badania odczuwać można dyskomfort spowodowany silnym olśnieniem.
Wśród polecanych produktów, na pewno na uwagę zasługują oftalmoskopy okulistyczne Heine, które są solidne, sprawdzone, dokładne i wygodne w użytkowaniu. Wybierając je, z pewnością okażą się być urządzeniami medycznymi na lata. Takie można otrzymać w ofercie sprzedażowej sklepu medycznego Kredos, gdzie dostępne są różnorodne modele oftalmoskopów, w zależności od potrzeb samych odbiorców.
