Laktatory – ręczne i elektryczne – to sprzęt, który wspiera młodą mamę i jej dziecko w różnych sytuacjach: kiedy pokarmu jest za dużo albo za mało, kiedy dziecko musi zostać dłużej w szpitalu lub mama musi wyjść z domu. W sytuacji każdego rozstania czy kłopotów z karmieniem warto podtrzymywać laktację, ponieważ mleko matki służy dziecku najlepiej.
Laktator warto kupić zanim jeszcze dziecko przyjdzie na świat, i zabrać go ze sobą do szpitala. Często się zdarza, że po pierwszych karmieniach piersi nie produkują dostatecznie dużo pokarmu i trzeba je do tego zachęcić, używając laktatora.
Bardzo często też dziecko, mimo że rodzi się z odruchem ssania, nie radzi sobie „technicznie” z prawidłowym uchwyceniem piersi i zassaniem sutka, więc jego poczynania są mało produktywne. Tymczasem najwięcej trudu wymaga „uruchomienie” wypływu mleka z piersi. Gdy już to osiągniemy za pomocą laktatora, maluchowi będzie dużo łatwiej ssać i nie będzie się zniechęcać do doskonalenia tej umiejętności.
Laktator ręczny czy elektryczny?
Do takiego zastosowania wystarczy nam zwykły, ręczny laktator. Niektórym kobietom wystarcza on w zupełności do końca okresu karmienia piersią, inne zaś wolą postawić na wygodę i zaopatrzyć się w laktator niewymagający pracy rąk. W obu przypadkach przydaje się na ogół od czasu do czasu, kiedy nastąpi kryzys laktacyjny lub jego przeciwieństwo – stan, w którym pokarmu jest za dużo. Zdarza się też, że mama będzie musiała odciągnąć pokarm, by wyjść z domu bez dziecka, na przykład na ginekologiczne badanie kontrolne. Kryzysów laktacyjnych możemy się spodziewać w 3. i 6. tygodniu życia dziecka, a następnie w 3. i 6. miesiącu, choć nie ma tutaj żelaznej reguły. W zdecydowanej większości przypadków jest to naturalne zjawisko wynikające z rosnącej masy ciała dziecka i, co za tym idzie, powiększającego się zapotrzebowania na pokarm. Na ogół po kilku dniach wszystko wraca do normy, ponieważ piersi matki dzięki odpowiedniej stymulacji produkują więcej mleka. Warto też w tym czasie zadbać o odpoczynek, aby organizm mógł skupić się na produkcji większej ilości mleka. W razie gdy konieczne będzie wyjście z domu bez dziecka, można zawczasu ściągnąć odpowiednią ilość pokarmu i przechowywać go w lodówce. Kiedy maluch zgłodnieje, pokarm trzeba będzie lekko podgrzać. Laktator zawsze zawiera butelkę, którą można nakarmić dziecko, można też dokupić pojemniczki do przechowywania mleka w lodówce lub zamrażalniku pasujące do laktatora.
Kiedy dziecko w ogóle nie ssie piersi
Jeżeli malucha w ogóle nie da się przekonać do ssania piersi, z uwagi na naszą wygodę najlepszy, o ile nie konieczny, będzie laktator elektryczny ściągający mleko z jednej lub obu piersi jednocześnie. Wybierając między laktatorem ręcznym a elektrycznym warto w takiej sytuacji pamiętać o tym, że im większe dziecko, tym większe zapotrzebowanie na pokarm, co może oznaczać długie sesje karmienia i wielką niecierpliwość dziecka czekającego na posiłek. Na to oczywiście nie mamy wpływu, jednak czas ściągania pokarmu możemy skrócić do minimum, aby nie poświęcać karmieniu i wiążącym się z nim czynnościom prawie całego naszego czasu.
Mycie laktatora
Kiedy korzystamy z laktatora, do naszych codziennych obowiązków dochodzą mycie i suszenie oraz (co jakiś czas) dezynfekcja. Musimy przy tym zwrócić uwagę na wskazówki producenta dotyczące konkretnego sprzętu. Może się to wydawać przygnębiające, ale z pewnością gdy tylko opanujemy tę umiejętność, szybko dojdziemy do wprawy, a dezynfekcja będzie coraz rzadsza wraz z wiekiem dziecka.
Zanim przystąpimy do odciągania mleka, musimy umyć ręce ciepłą wodą z mydłem. W przeciwnym razie do mleka przenikną bakterie. Piersi wystarczy umyć raz dziennie, przy zwykłej toalecie całego ciała.
Po odciągnięciu pokarmu należy rozmontować laktator zgodnie z instrukcją podaną przez producenta. Myjemy tylko te części, które miały kontakt z mlekiem. Myjemy je dokładnie w ciepłej wodzie z dodatkiem detergentu. Szczególną uwagę zwracamy na czystość zaworka i membranki. Następnie wszystko dokładnie (kilkukrotnie) płuczemy i odkładamy na suszarkę do butelek lub wycieramy do sucha ręcznikiem papierowym.
Jak często należy dezynfekować akcesoria do karmienia?
Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Zdrowia akcesoria do odciągania i podawania pokarmu powinno się dezynfekować:
- w 1. miesiącu życia dziecka – przed każdym użyciem
- w 2. miesiącu życia dziecka – raz dziennie
- od 3. miesiąca życia dziecka – od 2 do 3 razy w tygodniu.
Laktator (a ściślej: te części, które miały styczność z mlekiem), możemy dezynfekować na kilka sposobów. Oto one:
- Zanurzamy części we wrzącej wodzie o temp. 90–100ºC przez około 5– min (o ile instrukcja nie mówi inaczej) lub po prostu je gotujemy. Wszystkie części muszą znajdować się pod powierzchnią wody.
- Wkładamy części do kuchenki mikrofalowej w specjalnej torebce do wyparzania. Musimy uważać przy wyjmowaniu torebki i wylewaniu z niej wody, aby się nie poparzyć. Torebek takich możemy używać wielokrotnie, ale zawsze zgodnie z zaleceniami producenta. Są one tańszą alternatywą sterylizatora.
- Dezynfekcję możemy przeprowadzić w sterylizatorach, tj. urządzeniach elektrycznych do dezynfekcji akcesoriów do karmienia lub sterylizator mikrofalowych, które wkłada się do kuchenki mikrofalowej. Niewątpliwie najbardziej wygodne w użyciu oraz wydajne (mogą pomieścić najwięcej butelek i akcesoriów do karmienia) są sterylizatory elektryczne.
Po wysuszeniu sprzęt przechowujemy w dokładnie umytych i wyparzonych, szczelnie zamykanych pojemnikach.
