Tętno to inaczej puls, a więc jeden z podstawowych i jednocześnie najbardziej miarodajnych sposobów na zbadanie naszych parametrów życiowych. To właśnie na podstawie takiego, jakże prostego badania możemy określić pracę serca, ale również i całego organizmu na wielu płaszczyznach.
Zarówno zbyt niskie tętno, jak również i zbyt wysokie tętno może świadczyć o wielu poważnych stanach chorobowych, które związane są z układem krążenia i z innymi stanami chorobowymi dotyczącymi naszego organizmu. W tym artykule chcielibyśmy skupić się na normach tętna spoczynkowego i wysiłkowego w odniesieniu do sportowców i ten właśnie temat w pełni wziąć pod lupę.
Ile wynosi prawidłowe tętno?
Dla każdej z osób tętno czyli puls określa inną wartość, gdyż zależne jest to w dużej mierze od wieku. I tak normy tętna wynoszą;
- puls u niemowląt - 130 uderzeń na minutę
- puls u dzieci - 100 uderzeń na minutę
- puls u nastolatków - około 85 uderzeń na minutę
- puls u dorosłych - około 70 uderzeń na minutę
- puls u osób starszych - około 60 uderzeń na minutę
Zakłada się, że normy pulsu u osoby dorosłej wynoszą od 60 do 100 uderzeń na minutę. Jeśli tętno jest za wysokie, wówczas mówimy o częstoskurczu określanym mianem tachykardii. Jeśli tętno jest za niskie, wówczas przypadłość taka określana jest jako bradykardia.
Czy w przypadku osób aktywnych, to tętno jest takie samo? Ile wynosi w takich przypadkach prawidłowe tętno w spoczynku, a jakie będzie maksymalne tętno w trakcie wysiłku, które nie powinno nas niepokoić?
Tętno spoczynkowe - normy, jak mierzyć, jak obniżyć?
Tętno spoczynkowe jest to ilość uderzeń serca na minutę, określana jak sama nazwa mówi - w spoczynku, bez jakiegokolwiek wysiłku, stanów stresujących czy emocjonalnych. Dla tętna spoczynkowego normy określone zostały powyżej. Jakie powinno być tętno spoczynkowe u sportowców? Wszystko tak naprawdę uzależnione jest od stopnia wytrenowania. Osoby rozpoczynające uprawianie sportów mają tętno na poziomie określonym w normach dla osoby zdrowej. Im więc jednak poziom wytrenowania jest większy, tym tętno jest niższe. Dla sportowców ma ono ogromne znaczenie. Aby móc zachować większą energię na dłuższy czas, im jest ono niższe, tym lepiej. W przypadku ludzi trenujących już dłuższy czas, będących profesjonalnymi sportowcami normy tętna spoczynkowego wynoszą nawet około 30 uderzeń na minutę. Jak obliczyć tętno spoczynkowe? Za pomocą palców uciskających najlepiej tętnicę promieniową lub przy użyciu pulsometru.
Tętno wysiłkowe - co to jest, jakie normy, jak obniżyć puls?
Tętno wysiłkowe, jak sama nazwa mówi określa ile uderzeń serca na minutę ono wykonuje, w trakcie określonych czynności. Im wysiłek jest większy, tym wiadomo samo tętno też rośnie. Dotyczy to również sytuacji stresowych, jak również i tych związanych z silnymi bodźcami emocjonalnymi. Rozpoczynając trening, puls zaczyna gwałtownie przyspieszać. Zaczyna nam się robić gorąco, mamy zadyszkę, czujemy kołatanie serca. Wraz z upływającym czasem trwania treningu, ulega ono stabilizacji, z jednoczesnym doprowadzeniem organizmu do stanu równowagi metabolicznej. Ponowne zwiększenie wysiłku, znowu tę pracę serca przyśpiesza i pompuje ono krew z jeszcze większą szybkością. Jakie powinno być tętno dla osoby trenującej? Czy puls 90 w spoczynku, a 90 w stanie wysiłku to dwie różne wartości? Jak obniżyć puls wysiłkowy?
Wiadomo, iż w zależności od stopnia wytrenowania, to maksymalne, ale i ,,normalne tętno” zarazem będzie inne. Jak więc obliczyć maksymalny puls do biegania czy uprawiania innych dyscyplin sportowych? Aby uzyskać wynik należy od liczby 220 odjąć swój wiek. Oczywiście nie jest wskazane utrzymywanie takiego tętna przez dłuższy czas. Aby serce było w doskonałym stanie, zaleca się zachowanie tego pulsu na poziomie 50 - 70% tętna maksymalnego. Jeśli więc chodzi o trenowanie, warto ćwiczyć tak, by tych właśnie poziomów nie przekraczać. Zastanawiając się więc nad tym, jakie tętno przy bieganiu jest odpowiednie, najlepiej właśnie biegać tempem, w którym można utrzymać owe 50 - 70% tętna maksymalnego. W przypadku więc osoby dorosłej, ta wysokość powinna wynosić około 90 - 130 uderzeń na minutę, w zależności od wieku.
Jakie są objawy wysokiego pulsu? Jak zmierzyć tętno? To główne z pytań, jakie większość z nas sobie zadaje. Oczywiście wiadomym jest, że inaczej będzie wyglądał wysoki puls spoczynkowy, inaczej wysiłkowy. Puls 100 w spoczynku jest ostatnią granicą normy i każda wartość powyżej powinna nas niepokoić. A co oznacza puls 100 dla osoby, która wykonała właśnie trening? Taki wynik jest jak najbardziej idealnym.
Pójdźmy więc dalej, jak sprawdzić puls? Można to zrobić samodzielnie, dokonując pomiaru najlepiej z tętnicy promieniowej. Wystarczy obliczyć ilość uderzeń na minutę, by móc otrzymać wynik. Można także i postawić na pulsometr, który dokona dokładnego obliczenia i pozwoli nam sprawdzić czy puls serca mieści się w normie czy też nie. Oczywiście to, jaki pulsometr wybierzemy, ma ogromny wpływ na komfort badania i jego miarodajność, dlatego też warto wybrać jak najlepsze rozwiązanie.
Dlaczego po wysiłku fizycznym mamy szybsze tętno?
Niby odpowiedź wydaje się być taka oczywista, ale w gruncie rzeczy nie zawsze potrafimy racjonalnie odpowiedzieć na to pytanie. Wyjaśnijmy więc dlaczego podczas biegu tętno wzrasta? Wykonując wysiłek fizyczny, mięśnie potrzebują większej ilości energii i tlenu, przy jednoczesnym odprowadzaniu produktów przemiany materii. Niezbędna w całym tym procesie jest oczywiście krew, dlatego też konieczne jest tutaj szybsze jej krążenie. A to właśnie umożliwia podniesienie tętna.
Aktywność fizyczna jest niezwykle ważna w życiu. Dzięki niej możemy lepiej się czuć, doskonale wyglądać, stawiać na silne serce. To właśnie sport w naszym życiu pozwala nam zachować tętno w normie, to on daje możliwość zrzucenia zbędnych kilogramów i uzyskania doskonałego samopoczucia każdego dnia. Jak obniżyć tętno do spalania tłuszczu? Jakie tętno podczas biegu jest najlepsze? Jakie tętno do spalania tłuszczu na orbitreku okaże się mieć wpływ na efekt odchudzania? Tak naprawdę zaleca się trenowanie na poziomie 60 - 70% wartości maksymalnej. W ten bowiem sposób organizm zdecydowanie szybciej spala kalorie. Czerpie on tutaj energię z tłuszczów, a nie jak w przypadku zbyt dużego tętna, z cukru.
Wiemy, już jakie powinno być prawidłowe tętno spoczynkowe i jak należy je obniżyć. Zdajemy sobie sprawę, że wysokie tętno w spoczynku wymaga obserwacji i diagnostyki. Mamy też świadomość, jakie tętno powinien mieć człowiek podczas biegania i czym jest maksymalne tętno dla sportowca. Jedno jest pewne - żadnego stanu złego samopoczucia i pulsu poza normą nie można absolutnie lekceważyć. Choć powinniśmy wiedzieć, jak zbić wysoki puls, to jednak znalezienie przyczyny takiego stanu to dużo ważniejsze zadanie. Norma tętna to podstawa i jeden z najważniejszych parametrów. Starajmy się więc zachować prawidłowy puls serca, by czuć się dobrze i stawiać zawsze na pierwszym miejscu na swoje zdrowie!