24-godzinny automatyczny pomiar ciśnienia tętniczego określany jest w skrócie jako ABPM, czyli ambulatory blood pressure monitoring. To właśnie taka forma badania pozwala na pełną rejestrację wartości ciśnienia, jaka określana jest w ciągu doby.
Oczywiście istotne tutaj znaczenie ma przede wszystkim określenie wartości średnich i analizy wahań ciśnienia, aby w ten sposób móc ocenić profil ciśnienia tętniczego, porównując godziny nocne w stosunku do wartości dziennych. Wiadomo bowiem, iż nocą następuje spadek ciśnienia tętniczego, a rano on wzrasta. Każde więc odchylenia od normy wymagają konkretnej analizy, aby na tej podstawie móc postawić diagnozę i rozpocząć ewentualne leczenie.
W jakim celu wykonuje się holter ciśnienia tętniczego?
Holter ciśnieniowy jest badaniem bezbolesnym i bezinwazyjnym, który może odzwierciedlić faktyczną wielkość ciśnienia tętniczego w czasie wykonywanych przez pacjenta czynności. Sam pojedynczy pomiar rzadko kiedy może dać miarodajny obraz sytuacji, ale 24-godzinny Holter już tak. W ciągu doby dokonuje on średnio 70 pomiarów - co 15 minut w dzień i co 30 minut w nocy.
Kiedy więc zleca się takie badanie? Dotyczy to sytuacji, gdy:
- następują znaczne wahania pomiędzy pomiarami gabinetowymi, a domowymi
- następują wysokie wartości ciśnienia u pacjentów z małym ryzykiem sercowo - naczyniowym
- występuje nadciśnienie tętnicze
- pacjent skarży się na niepokojące objawy, w tym między innymi: bóle głowy, omdlenia, zawroty
- istnieje podejrzenie dużych wahań ciśnienia w nocy
- kobieta w ciąży zmaga się z nadciśnieniem tętniczym lub cukrzycą ciążową
Niezbędne pojęcia - dipper, non - dipper, extreme - dipper i inverse dipper
W badaniu holterem ciśnieniowym bardzo ważną rolę odgrywają cztery, jakże istotne i ważne parametry. Są to między innymi:
- dipper
Jest to prawidłowy wynik pomiaru. W godzinach nocnych spadek wartości ciśnienia, w porównaniu do pomiaru dziennego, powinien wynosić około 10 - 20%. Każdy, kto posiada w badaniu holtera taki wynik, określany jest jako dippers. Wyniki prawidłowe w ciągu dnia wynosić powinny średnio <135/85 mm HG, z kolei w nocy <120/70 mm Hg.
- non - dipper
Jest to nieprawidłowy wynik pomiaru. W godzinach nocnych spadek wartości ciśnienia, w porównaniu do pomiaru dziennego wynosi mniej niż 10%. Blisko ⅓ pacjentów zmaga się z tym problemem, chorując na nadciśnienie tętnicze. Problem ten wzrasta wraz z wiekiem. Im ten spadek jest większy i częstszy, tym wzrasta ryzyko wystąpienia powikłań sercowo - naczyniowych. Dużo częściej pojawia się u takich pacjentów udar mózgu, zmiany w tętnicach wieńcowych i w nerkach. Dochodzi tutaj także do przerostu mięśnia sercowego. Dużym w tym przypadku problemem, jest zbyt szybki wzrost ciśnienia porannego. Serce przyspiesza, a ciśnienie tętnicze wzrasta. Taki stan jest bardzo niebezpieczny, mogąc być przyczyną nagłych zawałów serca, udarów mózgu czy zaburzeń pracy serca, które co istotne, mają zazwyczaj miejsce właśnie w godzinach porannych.
- extreme - dipper
Jest to nieprawidłowy wynik pomiaru. W godzinach nocnych spadek wartości ciśnienia, w porównaniu do pomiaru dziennego wynosi więcej niż 20%. W przypadku tej grupy pacjentów, powikłaniami takiego schorzenia może być niedokrwienny udar mózgu, jak również i niedokrwienie mięśnia sercowego.
- inverse dipper
Choć rzadko, ale może zdarzyć się tak, że wartości ciśnienia w czasie snu są wyższe, niż te w ciągu dnia. Tutaj rokowania są najgorsze, zarówno jeśli w grę wchodzi udar mózgu, jak również i wszelkie incydenty sercowe.
Poprzez badanie holtera ABPM można szybko wykryć wszelkie nieprawidłowości, jeśli chodzi o dobowy rytm ciśnienia. Na tej podstawie istnieje możliwość zastosowania konkretnego leczenia, w tym podania odpowiednich leków i podjęcia określonych czynności. Głównym założeniem tej bezbolesnej i nieinwazyjnej metody jest maksymalne zredukowanie ryzyka powikłań sercowo - naczyniowych.
Wykorzystanie holterów ciśnienia
Bez wątpienia obecność holterów w badaniu kardiologicznym, które monitoruje ciśnienie tętnicze serca w cyklu całodobowym odgrywa niezwykle ważną i jakże kluczową rolę. Branża medyczna ma nam do zaoferowania szereg różnego rodzaju urządzeń. Wśród dostępnych propozycji, z całą pewnością godnymi uwagi są holtery ASPEL, uznawane za jedne z najlepszych, sprawdzone, solidne i bez wątpienia warte swojej ceny. To polskie przedsiębiorstwo ma swoją siedzibę w Zabierzowie i od 1986 roku, zajmuje się produkcją elektronicznej aparatury medycznej, dla najbardziej nawet wymagających klientów i instytucji.
Jak nosić holter ciśnieniowy?
Wiele osób mających założyć holter ciśnieniowy ABPM obawia się codziennego z nim funkcjonowania. Niepotrzebnie. Aparatura jest bowiem w taki sposób założona na pacjencie, że ten nie musi stresować się jego działaniem. Oczywiście wiadomo, iż komfort 24 - godzinnego pomiaru, bez możliwości kąpieli czy niewygodnej pozycji do snu nie napawa optymizmem, jednak dla poprawnego badania i uzyskania miarodajnych odpowiedzi, jego przeprowadzenie jest najlepszą z możliwych do wykorzystania opcją, pozwalającą postawić w pełni trafną diagnozę. Przed badaniem nie ma żadnych wytycznych, jak należy się przygotować. Niezbędne jest jednak to, jak się ubrać na badanie holtera. Podstawą jest to, by postawić na wygodne, nieuciskające ubranie i możliwość nałożenia mankietu na ramię. W zależności zaś od możliwości, sam wideorejestrator może być podłączony do paska od spodni lub w formie torebki na ramiączku.
Priorytetem w takim rejestratorze jest opis badania Holtera. Ten można otrzymać około 2 - 3 tygodnie po przeprowadzonych pomiarach. To na ich podstawie właśnie kardiolog może ocenić stan serca i ewentualne problemy, jakie w związku z jego pracą mogą się pojawiać.