Przyspieszone, zwolnione i nieregularne bicie serca świadczy o zaburzeniach, które są związane z arytmią. Zdarza się, że zaburzenia występują bezobjawowo i nie mają negatywnego wpływu na codzienne normalne funkcjonowanie. Zdarza się jednak, że arytmii towarzyszą inne dolegliwości, które mogą wpłynąć na komfort życia, jak również być sygnałem o zaawansowanym stadium nieprawidłowości.
Wyróżnić możemy kilka rodzajów arytmii, od których zależy m.in. podjęta metoda leczenia. Na czym polega arytmia serca, jakie są jej objawy, przyczyny oraz ewentualne skutki?
Co to jest arytmia serca?
Co oznacza pojęcie arytmia serca i czym właściwie jest? To zaburzenia prawidłowego rytmu serca, które dotyczą przyspieszenia lub zwolnienia jego pracy, a czasem też innej nieregularności. Polega na powstawaniu nierównych odstępów czasowych pomiędzy kolejnymi uderzeniami. Do podstawowych objawów arytmii serca zalicza się kołatanie serca, ból w klatce piersiowej oraz problemy z oddychaniem. W rzeczywistości nieprawidłowość może nie objawiać się żadnymi niepokojącymi zmianami lub też mogą być one mniej charakterystyczne niż inne zaburzenia pracy serca.
Arytmia dotyczy przede wszystkim osób starszych, wraz z wiekiem wzrasta ryzyko jej wystąpienia. Może jednak pojawić się też u osób dorosłych, a nawet młodzieży, dzieci i niemowląt. Im człowiek jest starszy, tym objawy są silniejsze i bardziej uciążliwe.
Przyczyny arytmii
Przyczyny powstawania arytmii serca dotyczą przede wszystkim chorób układu sercowo-naczyniowego, przede wszystkim chorób serca. Dochodzi do niej, jeżeli wystąpią zaburzenia powstawania i przewodzenia impulsów elektrycznych. Wśród przyczyn arytmii serca wyróżnia się m.in. chorobę zastawek serca i nadciśnienie tętnicze. Może do niej doprowadzić miażdżyca, choroba niedokrwienna serca i zwyrodnienie mięśnia sercowego. Ponadto arytmię można skojarzyć też z zaburzeniami ilości elektrolitów we krwi, a także z przedawkowaniem niektórych leków.
Przyczyny arytmii serca u dzieci są nieco inne, ponieważ w przypadku niemowląt mogą dotyczyć zaburzeń wrodzonych, a także wad rozwojowych serca. Ponadto może się ona pojawić na skutek zaburzeń składu płynu ustrojowego, mechanicznego uszkodzenia serca w czasie urazu, infekcji czy też działania niektórych leków.
Rodzaje arytmii
Arytmia nie jest konkretną chorobą, a zespołem nieprawidłowości pracy serca. Wyróżnić możemy więc kilka rodzajów arytmii serca. Wśród często pojawiających się jest migotanie przedsionków, przy których praca komór jest prawidłowa, jednak przedsionki nie kurczą się w odpowiedni sposób. Jeżeli szybkość pracy serca wynosi poniżej pięćdziesiąt uderzeń na minutę, mówimy o bradykardii, a jeżeli szybkość pracy serca wynosi powyżej 100 uderzeń na minutę, mamy do czynienia z częstoskurczem. Podobnie jak wystąpić może migotanie przedsionków, tak samo istnieje ryzyko pojawienia się migotania komór. Innym rodzajem arytmii serca jest arytmia fizjologiczna, polegająca na niemiarowym oddechu. Czasami też w pracy serca mogą pojawić się dodatkowe skurcze, które skutkują niemiarowym rytmem.
Jakie są objawy arytmii serca?
Objawy arytmii serca nie zawsze występują, czasami są bardzo delikatne, prawie niezauważalne, innym razem silne i mocno wyczuwalne. Jeżeli występuje u nas arytmia, możemy mieć poczucie, że nasz organizm nie pracuje w odpowiednim rytmie. Serce pracuje szybko i nierównomiernie. Jeżeli pojawiają się dodatkowe skurcze, to chorzy określają je jako uczucie kłucia w klatce piersiowej. Najczęściej jednak występują kołatanie serca i jego niemiarowe bicie. Towarzyszyć temu mogą pieczenie w klatce piersiowej, uczucie gorąca, duszności i zawroty głowy. Arytmia objawia się ponadto ogólnym zmęczeniem organizmu, uczuciem lęku i niepokoju.
Objawy arytmii serca u nastolatków
Objawy arytmii serca u nastolatków i dzieci występują rzadziej, niż u osób dorosłych i starszych. Z tego powodu często nie jest ona wykrywana lub też do jej zdiagnozowania dochodzi przypadkiem np. podczas badania dotyczącego zupełnie innej choroby. Do typowych objawów, które jednak u niektórych dzieci i nastolatków się pojawiają, możemy zaliczyć kołatanie serca, zasłabnięcia i utratę przytomności. Czasami też występuje senność i uczucie zmęczenia oraz kaszel, pomimo braku infekcji. Nastolatkowie z arytmią mogą ponadto wykazywać mniejszą tolerancję na wysiłek fizyczny.
Skutki arytmii
Skutki arytmii serca w znaczącym stopniu zależą od stopnia zaawansowania oraz rodzaju dolegliwości. Arytmia ma niekorzystny wpływ na jakość naszego życia i może wpłynąć negatywnie na nasze codzienne funkcjonowanie. W skrajnych przypadkach skutkami arytmii serca jest trwałe uszkodzenie ciała, a nawet śmierć. Zaburzenia pracy mięśnia sercowego mogą doprowadzić do utraty przytomności, co jest związane z upadkiem. On z kolei może wywołać uderzenie o twardą powierzchnię i wywołać uraz. Skutkami arytmii serca są ponadto poważne choroby, wśród których są zator obwodowy, niewydolność krążenia i udar mózgu. Jeżeli dojdzie do migotania komór, brak natychmiastowej reakcji w postaci pomocy z użyciem defibrylatora elektrycznego może doprowadzić do śmierci chorej osoby.
Leczenie arytmii
Leczenie arytmii jest dostosowane do jej rodzaju oraz poziomu zaawansowania. Możemy mieć do czynienia z arytmią łagodną lub złośliwą, wymagającą natychmiastowej reakcji lekarskiej lub też pozwalającą na normalne funkcjonowanie. Leczenie arytmii serca u dzieci bardzo często przebiega bez stosowania konkretnych metod. Dotyczy to przypadków, kiedy nie występują u nich objawy. Zaleca się wtedy zmianę trybu życia oraz regularne konsultacje lekarskie w celu monitorowania ewentualnego rozwoju zaburzenia pracy serca. U osób dorosłych jedną z metod leczenia arytmii jest stosowanie leków. Jednocześnie trzeba zrezygnować z palenia papierosów oraz picia alkoholu, które mogą utrudnić leczenie. Z diety eliminujemy produkty bogate w zły cholesterol i jednocześnie w miarę możliwości zwiększamy częstotliwość aktywności fizycznej. Przy bardziej zaawansowanej arytmii najlepszym rozwiązaniem może okazać się operacja zastawek serca, ablacja lub wszczepienie rozrusznika.
Arytmia to zaburzenia prawidłowej pracy serca, które mogą występować pod różnymi postaciami. Czasami praca serca jest przyspieszona, innym razem spowolniona, a czasem też niemiarowa. Ryzyko jej wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem. Z tego powodu po 45. roku życia zaleca się regularne wykonywanie badania EKG.
