Tętno, inaczej plus to częstotliwość bicia serca. Aby określić, czy tętno jest prawidłowe, musimy znać normy pomiaru. Wartości norm różnią się w zależności od wieku i płci. Kiedy je poznasz, dowiesz się, czy Twoje serce bije prawidłowo.
Serce jest najważniejszym organem w ludzkim organizmie. To właśnie dzięki jego pracy żyjemy. Z sercem współpracuje układ krążenia. Oba te obszary powinny być sprawne, w przeciwnym razie występują mniej i bardziej skomplikowane nieprawidłowości w pracy organizmu. Z sercem, a także z układem krążenia ściśle związane jest pojęcie prawidłowego tętna. Jakie jest prawidłowe tętno? Jest to ilość uderzeń serca na minutę. Są określone pewne normy, które wskazują, że bicie serca jest prawidłowe lub też puls jest za wysoki lub za niski. Aby to sprawdzić należy dokonać pomiaru, a następnie wynik porównać z ustalonymi normami. To bardzo ważna informacja dla osób po 45. roku życia, zmagających się z chorobami serca, będących w podwyższonej grupie ryzyka oraz w trakcie leczenia.
Czym jest tętno i czy tętno to bicie serca?
Tętno to inaczej puls, określa ono częstotliwość bicia serca. Zastanawiając się, czy tętno to bicie serca, należy wiedzieć, że pojęcia „puls” i „tętno” są stosowane zamiennie i są wyrazami bliskoznacznymi. Puls, który czujemy to falisty ruch naczyń krwionośnych, na który wpływ ma sprężystość tętnic oraz skurcze serca. Normy są w znaczącym stopniu uzależnione od wieku. Jeżeli puls jest za wysoki, to mówimy o częstoskurczu lub tachykardii, a za niski to bradykardia.
Prawidłowe tętno i jego pomiar – jak mierzyć tętno?
Wartość tętna u człowieka można poznać po bardzo prostym badaniu, które każdy z nas jest w stanie wykonać samodzielnie bez żadnego dodatkowego sprzętu. Aby wynik był wiarygodny, zaleca się dokonywanie pomiaru po odpoczynku, najlepiej rano, zaraz po przebudzeniu. Nie najlepiej na wynik wpływa wysiłek fizyczny, a także duże emocje. Najlepszym miejscem na wykonanie pomiaru tętna jest tętnica promieniowa. Należy przyłożyć środkowy i wskazujący palec do lewego nadgarstka i go ucisnąć. W tym miejscu tętno wyczuwalne jest najwyraźniej. Innym obszarem, gdzie również bardzo dobrze czuć bicie serca, jest zagłębienie na szyi pod żuchwą.
Chcąc sprawdzić wartość pulsu u człowieka, można dwa palce przyłożyć też w innych obszarach ciała, gdzie będzie on wyczuwalny, ale nieco słabiej. Może być to m.in. tętnica podkolanowa, ramienna, udowa i grzbietowa stopy.
Kiedy już tętno będzie wyczuwalne, włączamy stoper i rozpoczynamy liczenie skurczów przez 15 sekund. Następnie wynik ten mnożymy razy 4, dzięki czemu otrzymujemy informację, jaka jest ilość uderzeń serca na minutę. Innym sposobem na sprawdzenie pulsu jest użycie ciśnieniomierza. Większość nowoczesnych urządzeń do pomiaru ciśnienia posiada też funkcję pomiaru tętna. W ten sposób pomiaru dokonuje lekarz, dzięki czemu otrzymuje informacje dotyczące dwóch kluczowych parametrów dla oceny prawidłowości pracy serca i układu krwionośnego.
Ile wynosi puls zdrowego człowieka?
Ile uderzeń serca na minutę jest prawidłowe? Jaka jest norma pulsu u człowieka, a jaka u dziecka? Na częstotliwość bicia serca wpływ ma wiele czynników, wśród których jest wiek. Przy ocenie prawidłowości pulsu uwzględnić trzeba ponadto stan zdrowia, który może nieco wpłynąć na ogólne normy. Najwyższy puls będzie u niemowląt, ponieważ aż 130 uderzeń serca na minutę, co jest w tym przypadku wartością prawidłową. U płodu obserwujemy nieco niższą wartość, mieszczącą się w normie, czyli 110-115 uderzeń serca na minutę. A ile uderzeń na minutę powinno wykonywać serce u dziecka? Zgodnie z normą jest to 100 uderzeń na minutę. Wraz z wiekiem norma ta się obniża i tak u młodzieży uznaje się za nią tętno na poziomie 85 uderzeń na minutę, a u osób dorosłych 70 uderzeń na minutę. Najniższe jest u osób starszych, gdzie prawidłowy puls wynosi 60 uderzeń na minutę
Podczas profesjonalnego badania lekarz powinien zwrócić uwagę jeszcze na kilka innych ważnych parametrów, które są niezbędne do prawidłowej oceny stanu zdrowia pacjenta pod kątem kardiologicznym. Oprócz wartości tętna u człowieka powinien on uwzględnić też miarowość pulsu, a więc odstępy pomiędzy kolejnymi skurczami serca. Ważna jest też wysokość fali tętna, czyli ilość krwi, jaka wypełnia tętnice. Kolejny parametr uwzględniany przy ocenie stanu zdrowia to napięcie tętna, szybkość opróżniania i wypełniania tętnicy. Przy samodzielnym pomiarze nie jesteśmy w stanie ich ocenić, potrzebne jest do tego specjalne urządzenie.
Jakie jest prawidłowe tętno? - kliknij i czytaj tutaj
Wysokie tętno – ile wynosi?
Wiedząc, jaki powinien być puls u człowieka, możemy określić, ile wynosi wysokie tętno. Występuje ono po przekroczeniu normy, które są różne w zależności od wieku. W przypadku dorosłego człowieka o wysokim tętnie możemy mówić w momencie, kiedy jest więcej niż 100 uderzeń serca na minutę. Taką przypadłość nazywamy też częstoskurczem. Wysoki puls występuje na skutek wielu czynników, które czasami powodują, że podwyższone tętno jest chwilowe, spowodowane zmianami, jakie zaszły w organizmie, jednak nie są to zmiany trwałe. Dzieje się tak np. podczas infekcji czy też przy wysokiej gorączce. Wysoki puls może też pojawić się przy odwodnieniu oraz biegunce i wypiciu dużej ilości kawy. W wielu przypadkach jest jednak sygnałem poważnej choroby, wymagającej interwencji i konsultacji lekarskiej. Wysoki puls jest związany z wadami serca, nadczynnością tarczycy hipoglikemią, nerwicą i nadmiernym stresem, zakrzepami i zatorami w krążeniu płucnym, a także niewydolnością krążenia i serca. Podwyższone tętno występuje ponadto u osób nałogowo palących papierosy i często pijących alkohol.
Kiedy tętno jest za niskie?
Norma tętna człowieka pozwala nam również ocenić, kiedy tętno jest za niskie. To także może być zagrożeniem dla zdrowia i życia człowieka, dlatego nie należy lekceważyć sygnałów, o tym świadczących. U człowieka dorosłego niskie tętno to takie, które jest poniżej 60 uderzeń serca na minutę. Mówimy wtedy o bradykardii. O tym, że nasze tętno jest za niskie, organizm często nas informuje, wysyłając charakterystyczne sygnały. Człowiek przy nieprawidłowej ilości uderzeń serca na minutę może odczuwać ogólne osłabienie i zmęczenie, może dojść do omdlenia, pojawiają się mroczki przed oczami oraz kołatanie serca. Przy niskim tętnie występują również zawroty głowy i duszności. Czasami jest to następstwo zbyt dużego wysiłku fizycznego lub reakcja organizmu na konkretne leki. Innym razem może świadczyć o poważnej chorobie, jak np. niedoczynność tarczycy, choroba układu nerwowego, schorzenie metaboliczne czy też choroby serca.
Elektrokardiograf String Opus. Kliniczny aparat ekg do profesjonalnych badań serca.
Jakie powinno być tętno - kliknij i czytaj tutaj
Norma tętna człowieka wynosi u osoby dorosłej 70 uderzeń serca na minutę, u dzieci jest wyższa, a u osób starszych niższa. Każde większe odchylenie od normy powinno zostać skonsultowane z lekarzem, szczególnie jeżeli utrzymuje się przez dłuższy czas i nie pojawia się np. tylko w sytuacjach stresujących czy też po wysiłku fizycznym.
