Badanie metodą Holtera polega na całodobowym monitorowaniu pracy serca. Jest to badanie wykonywane nie tylko w przypadku osób ze zdiagnozowanymi chorobami serca. Bardzo dobrze sprawdza się u tych pacjentów, u których podjęte leczenie nie wykazuje poprawy stanu zdrowia.
Wyniki pozwalają ocenić postępy i wdrożyć ewentualne zmiany. Badanie serca Holter umożliwia wykrycie zaburzeń, których nie wskazuje zwykłe EKG i echo serca. Jak wygląda badanie pracy serca Holter i jakie są wskazania do jego wykonania?
Co to jest Holter?
Holter to urządzenie o niewielkich rozmiarach przeznaczone do monitorowania pracy serca przez całą dobę lub nieco krócej, czyli przez 12 godzin. Urządzenie Holtera jest na tyle małe, że nie wpływa negatywnie na normalne funkcjonowanie człowieka. Jest przypinane do paska spodni, można też przymocować je do bluzy. Holter podobnie jak urządzenie do normalnego EKG, posiada również elektrody, które są przypinane do klatki piersiowej.
A co to jest badanie Holtera i dlaczego się je wykonuje? Holter monitoruje pracę serca pacjenta przez całą dobę, kiedy pracuje, sprząta, odpoczywa, a także śpi. Zapisuje więc każdą zmianę, która wynika np. ze stresu czy wzmożonej intensywności fizycznej. Oprócz tego, badana osoba zobowiązana jest do prowadzenia dzienniczka, który ma ułatwić lekarzowi analizę wyników. Zapisuje w nim wszystkie sytuacje wraz z godziną, które wywołały u niego stres lub niepokój, a także mogły wpłynąć na przyspieszoną akcję serca, np. bieg do autobusu.
Co wykrywa badanie Holtera?
Badanie Holtera pozwala na rejestrację pracy serca i zapisywania danych z monitoringu. W późniejszym etapie wyniki są poddawane analizie, która pozwala wykluczyć lub potwierdzić nieprawidłowości, a także zlokalizować źródło problemu nie najlepszego samopoczucia pacjenta. Badania serca Holtera umożliwiają wykrycie m.in. arytmii serca, nadciśnienia i niedociśnienia tętniczego krwi. Na podstawie wyników badań można stwierdzić, czy u pacjenta występują duszności, kołatanie serca, a także omdlenia wywołane nieprawidłową pracą serca. Ponadto badanie Holtera pokazuje, czy pacjent nie choruje na niedokrwienie mięśnia sercowego. Ważne jest również to, że urządzenie Holtera towarzyszy człowiekowi przez całą dobę. Dzięki temu można wykryć wpływ poszczególnych czynności na zmiany zachodzące w akcji serca. Rozpoznanie przyczyny problemu jest jednym z ważniejszych czynników, mających wpływ na skuteczność leczenia.
Wskazania do badania Holtera. Kiedy wykonywane jest badanie?
Badanie metodą Holtera jest zlecane przez lekarza w przypadku pacjenta skarżącego się na dolegliwości związane z sercem. Są to często zmiany, których nie można wykryć podczas wizyty i konsultacji lekarskiej, wymagają monitoringu całodobowego, co umożliwia aparat do badania pracy serca Holter. Wskazaniem są m.in. omdlenia i utrata przytomności, zawroty głowy, zaburzenia rytmu serca i kołatanie serca. Badanie wykonuje się ponadto w celu oceny sprawności wszczepionego sztucznego rozrusznika serca. Lekarz zaleca jego wykonanie, jeżeli chce poznać skuteczność leczenia antyarytmicznego. W takim przypadku dokonuje on analizy wyników badania Holter przed leczeniem i po jego wdrożeniu.
Na czym polega badanie Holtera?
Do badania Holter nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Trzeba jedynie stosować się do zaleceń lekarza, który udzieli konkretnych wskazówek, jak postępować po założeniu urządzenia Holter. Do klatki piersiowej pacjenta zostają przymocowane elektrody. W przypadku panów, klatka piersiowa musi zostać ogolona, pozbywamy się więc owłosienia, a także odtłuszczamy skórę. Do paska spodni lub innej części garderoby zostaje przymocowane specjalne urządzenie wielkości powszechnie używanego kiedyś walkmana. Jest niewielkie i lekkie, nie utrudnia wykonywania codziennych czynności. Pacjent musi nosić Holter przez 12 lub 24 godziny, zgodnie z zaleceniami lekarza. Ponadto musi postępować w ten sam sposób, jak każdego innego dnia, a więc nie zmienia on jego planu. Tylko dzięki temu możliwe będzie wykrycie niesprawności serca i jego reakcji, które pojawiają się niekiedy w konkretnych okolicznościach. Urządzenie Holter monitoruje pracę serca także podczas snu, co jest niemożliwe w przypadku innych badań. To właśnie w tym czasie ujawnia się niekiedy arytmia. Aparat na serce występuje w różnych wariantach. Poszczególne modele urządzeń różnią się częstotliwością rejestrowanych odprowadzeń. Sygnały mogą być zapisywane z 2 lub 3, a nawet z 12 odprowadzeń. W większości przypadków są to jednak systemy 3-kanałowe.
Pacjent podczas badania musi prowadzić notatki, w których będzie zaznaczał, kiedy i w jakich okolicznościach wystąpiły u niego konkretne dolegliwości. To bardzo ważne, ponieważ pozwala lekarzowi porównać wyniki z urządzenia z obserwacjami pacjenta. Musi również zrezygnować z kąpieli i nie może używać poduszek elektrycznych. Aparat na serce jest ustawiany przez lekarza i nie należy w nim wprowadzać żadnych zmian w trakcie trwania badania.
Zalety badania Holtera
Aparat do badania pracy serca, który może towarzyszyć pacjentowi przez całą dobę, rejestruje każdą nieprawidłowość, która zachodzi w akcji serca. Za dużą zaletę lekarze uznają możliwość monitorowania pracy serca nie tylko w ciągu dnia, ale też podczas snu. Organizm człowieka podczas snu nieco spowalnia swoją pracę. W niektórych przypadkach jednak oddech staje się bardzo płytki, co przekłada się na ograniczoną ilość dostarczanego do organizmu tlenu. Wpływa to na pracę serca, która nie jest w takich okolicznościach prawidłowa. Badanie Holtera pozwala ponadto wykryć, co może być przyczyną zmian zachodzących w pracy serca oraz jakie jeszcze objawy towarzyszą pacjentowi, który skarży się na omdlenia i zasłabnięcia, być może mają one związek z sercem. Całodobowe monitorowanie jego pracy umożliwia lekarzowi skontrolowanie zachowania i reakcji organizmu, jakie występują np. podczas podwyższonego stresu, zwiększonej aktywności fizycznej czy też wzrostu niepokoju i adrenaliny.
Holter jest odmianą badania EKG, które można wykonać w domu i polega na całodobowym monitorowaniu pracy serca. Pomaga w wykryciu arytmii, przyczyn omdleń związanych z sercem, a także nadciśnienia tętniczego i innych chorób i nieprawidłowości serca.
