Warto poświęcić sporo uwagi i dogłębnie zapoznać się z tematem doboru odpowiedniego wózka inwalidzkiego dla osób niepełnosprawnych. Należy pamiętać, iż wózek inwalidzki to nieoceniona pomoc w funkcjonowaniu lub sprawowaniu opieki nad osobą niepełnosprawną.
Zakup wózka inwalidzkiego warto rozpatrywać nie tylko z poziomu jego ceny, ale przede wszystkim funkcjonalności oraz komfortu codziennego użytkowania. To jakiego dokonamy wyboru, rzutować będzie na jakość naszego życia, stopień samodzielności, a nawet rodzaj podejmowanej aktywności.
1. Dopasuj wózek inwalidzki do poziomu swojej aktywności
Na rynku dostępne jest kilka rodzajów wózków inwalidzkich. Są one dedykowane dla osób o różnym poziomie aktywności, wieku oraz dostosowane do indywidualnych dysfunkcji. Dlatego też, stając przed wyborem idealnego wózka inwalidzkiego dla siebie lub osoby podopiecznej należy określić funkcję, jaką ma on pełnić. Osoba młoda, o silnych rękach zmagająca się np. z uszkodzeniem rdzenia kręgowego w odcinku lędźwiowym powinna wybrać lekki wózek aktywny, umożliwiający samodzielne przemieszczanie się oraz pokonywanie przeszkód takich jak krawężnik czy progi. Natomiast dla osób starszych, których celem jest poruszanie się głównie w obrębie swojego mieszkania lub domu, korzystających z pomocy osoby trzeciej dedykowane są wózki inwalidzkie standardowe w różnych opcjach wyposażenia oraz wózki specjalistyczne. Osobną grupę produktów stanowią sportowe wózki inwalidzkie dla osób aktywnie uprawiających sport (rugby na wózkach inwalidzkich) czy też wózki inwalidzkie dla dzieci.
2. Wielkość ma znaczenie, czyli jak dobrać wymiary wózka inwalidzkiego
Decydując się na wybór wózka inwalidzkiego, warto zwrócić uwagę na dwie istotne kwestie związane z jego rozmiarem. Po pierwsze należy odpowiednio dopasować szerokość siedziska. Jak to prawidłowo zrobić? Przede wszystkim należy zmierzyć szerokość miednicy w linii prostej. Wielkość siedziska powinna być o kilka centymetrów szersza niż uzyskany wymiar miednicy. Natomiast w przypadku wózków aktywnych do szerokości miednicy należy dodać nie więcej niż 3 cm. W tym przypadku dobre dopasowanie wózka ma znaczący wpływ na efektywność poruszania się. Dodatkowo istnieje szereg innych pomiarów istotnych z punktu widzenia np. typu schorzenia, rodzaju oraz stopnia niepełnosprawności. Są to pomiary dotyczące wysokości oparcia, zagłówka czy też odpowiedniego dopasowanie podnóżek. Pozwolą one prawidłowo dobrać wózek inwalidzki do indywidualnych potrzeb. Przed dokonaniem zakupu warto zatem poprosić o wykonanie takich wyliczeń i pomiarów przez fizjoterapeutę lub doświadczonego sprzedawcę sklepu medycznego.
Drugą istotną z punktu widzenia tego opracowania wielkością jest całkowity rozmiar wózka. Problem ten warto rozpatrzeć w kategoriach lokalowych oraz transportowych. Należy zwrócić uwagę na wymiary wózka inwalidzkiego po złożeniu i sprawdzić, czy swobodnie zmieści się do bagażnika samochodu. Wymiar ten ma szczególne znaczenie podczas wyjazdu do lekarza lub rodziny. Zbyt duży wózek będzie także zajmował nadmierną przestrzeń w mieszkaniu, uniemożliwiając choremu samodzielne przemieszczanie się pomiędzy pomieszczeniami lub utrudniając skorzystanie z toalety. Wózek inwalidzki należy dobrać do obecnego stanu zdrowia oraz faktycznych dysfunkcji osoby niepełnosprawnej, tak aby w miarę możliwości aktywizował on zdrowe mięśnie do pracy i nie pogłębiał już istniejących ograniczeń ruchowych.
3. Postaw funkcjonalność na pierwszym miejscu.
Dokonując zakupu wózka inwalidzkiego po raz pierwszy, niejednokrotnie brakuje nam wiedzy oraz doświadczenia w kwestii praktycznej. Często wydaję się, iż wybór wózka to prosta sprawa niewymagająca zbytniej uwagi. Jednak od decyzji, jaki model wózka wybierzemy będzie uzależniony komfort funkcjonowania osoby niepełnosprawnej. Źle dobrany wózek będzie utrudniał wykonywanie czynności dnia codziennego, powodował powstawanie nowych ograniczeń oraz komplikował pracę opiekunom. Zatem na co warto zwrócić uwagę? Po pierwsze na możliwość regulacji oraz odpinania podnóżków. Funkcja ta pozwala na odpowiednie dopasowanie wysokości podnóżek do rozmiarów i potrzeb osoby niepełnosprawnej oraz ułatwia przesiadanie się z wózka na łóżko i odwrotnie bez obawy o zahaczenie nogami o wystające elementy wózka. Kolejna kwestia to możliwość regulacji pochylenia oparcia. Nawet niewielka zmiana pozycji ciała podczas długiego przebywania na wózku ma pozytywny wpływ na samopoczucie chorego. Dodatkowa funkcjonalność wózka w postaci zdejmowanych podłokietników bocznych pozwala na samodzielne przemieszczenie się osobie niepełnosprawnej z wózka np. na toaletę. Kolejna ważna kwestia to hamulce do wózków inwalidzkich umożliwiające zablokowanie wózka w celu bezpiecznego zatrzymania się pod górkę. Ważnym elementem wyposażenia są także nakładki silikonowe na ciągi. Zwiększają one komfort napędzania wózka ręcznego i zapobiegają ślizganiu się dłoni na poręczach. Warto także wziąć pod uwagę takie funkcje jak: łatwość składania wózka, materiał, z jakiego została wykonana tapicerka oraz sposób jej czyszczenia, a także możliwość dokupienia części zamiennych.
4. Akcesoria do wózka inwalidzkiego, w które warto zainwestować.
Niezależnie od tego, czy zdecydujemy się na wózek inwalidzki ręczny, specjalny czy sportowy warto dokonać zakupu odpowiednio dopasowanej poduszki przeciwodleżynowej. Długotrwałe siedzenie powoduje stały nacisk na pośladki oraz uda, który w konsekwencji może doprowadzić do powstawania uszkodzeń skóry oraz trudnych w leczeniu odleżyn. Na rynku dostępne są poduszki do wózków inwalidzkich różnego typu: piankowe, żelowe, pneumatyczne oraz mieszane. Odpowiedni model należy dopasować do rodzaju schorzenia oraz indywidualnych potrzeb. Warto przy tym pamiętać, iż osoby z tendencją do zsuwania się z wózka powinny wybrać poduszki profilowane zwiększające stabilność w trakcie siedzenia. Dla osób z asymetrią polecane są pneumatyczne poduszki z kilkoma komorami, umożliwiające wyrównanie sylwetki a co za tym idzie wyeliminowanie nadmiernych obciążeń.
Kolejne przydatne wyposażenie wózka inwalidzkiego to różnego rodzaju tacki i stoliki montowane bezpośrednio do ramy. Stanowią one płaską powierzchnię, którą można wykorzystać do jedzenia posiłków, pisania lub czytania. Pozwalają one osobom niepełnosprawnym na wykonywanie różnych czynności bez konieczności posiadania odpowiednio dopasowanego stołu. Rozwiązanie zwiększa to ich samodzielność oraz zachęca do podejmowania aktywności manualnych.
5. Skorzystaj z refundacji na zakup wózka inwalidzkiego
Zakup odpowiedniego wyposażenia dla osoby niepełnosprawnej to spory wydatek. Cena wózka inwalidzkiego uzależniona jest w dużej mierze od jego rodzaju, przeznaczenia oraz jakości wykonania. Jest to wydatek rzędu kilku, a nawet kilkunastu tysięcy złotych. Dlatego też warto skorzystać z refundacji NFZ na zakup wózka inwalidzkiego, która jest przyznawana na podstawie wniosku wystawionego przez lekarza specjalistę. Wskazuje on jaki rodzaj wózka jest niezbędny dla chorego. Po uzyskaniu takiego wniosku należy udać się w przeciągu 30 dni do Narodowego Funduszu Zdrowia w celu potwierdzenia uzyskania refundacji.