Dermatoskop to urządzenie będące podstawą badania dematoskopijnego, które z pomocą wykorzystania zestawu specjalnych soczewek optycznych, pozwala w przybliżeniu dokonać oceny podejrzanych zmian skórnych, w tym niepokojących znamion, czerniaka, pieprzyków itp. Poprzez zapewnienie możliwości precyzyjnego obejrzenia znamion, dermatoskop pomaga stwierdzić czy wymagają one dalszych badań np. histopatologicznych, określających ich łagodną lub złośliwą formę.
Dermatoskopia pozwala lekarzowi ocenić, czy powstała na naszej skórze zmiana powinna nas niepokoić, czy należy ją obserwować, czy też wskazane jest jej szybkie usunięcie. Metoda ta jest badaniem o wysokiej wydajności, jest wiarygodna i bezpieczne, a przy tym całkowicie bezbolesna i nieinwazyjna dla pacjentów.
Dermatoskop – czym charakteryzuje się ten sprzęt medyczny?
Dermatoskop to innymi słowy specjalistyczna lupa, dzięki której możemy uzyskać dziesięciokrotne, a w bardziej zaawansowanych urządzeniach nawet dwudziestokrotne powiększenie zmian skórnych. Wyposażony w zestaw specjalnych soczewek oraz własne źródło światła, umożliwia precyzyjną ocenę cech podejrzanej zmiany barwnikowej. Pozwala zaobserwować rozmieszczenia barwnika w znamieniu, określa intensywność podziałów komórkowych w nim zachodzących, ale i formie unaczynienia zmiany skórnej. Dzięki wykorzystaniu dermatoskopu, możemy ocenić wiele cech, pozwalających na dookreślenie rodzaju znamion.
Nowoczesne dermatoskopy wyposażone są w specjalistyczne rozwiązania, pozwalające na podłączenie ich do telefonu lub komputera, a co za tym idzie dokonanie dokumentacji fotograficznej zmian skórnych. Możliwość dokładnej analizy skóry na podstawie wysokiej jakości zdjęć, gromadzenie ich dla celów porównawczych itd. pozwala na bieżąco monitorować rozwój niepokojących znamion i w konsekwencji na zastosowanie odpowiednich metod leczniczych. Wiarygodna ocena i kontrola zmian, porównanie dynamiki ich ewolucji itp. to szansa na ocenę ryzyka zezłośliwienia zmiany, która wykryta we wczesnych etapach np. w przypadku czerniaka, pozwala na skuteczne leczenie.
Jak przebiega badanie dermatoskopem?
Badanie wykonane z pomocą dermatoskopu jest nieinwazyjne i przebiega bez konieczności naruszenia skóry np. poprzez interwencję chirurgiczną. Przed badaniem skóra pacjenta zostaje delikatnie zwilżona dla uzyskania immersji, czyli zwiększenia rozdzielczości obrazu uzyskiwanego z urządzenia optycznego. Kolejno głowica urządzenia przykładana jest do badanej okolicy, a lekarz dokonuje oceny niepokojącej zmiany skórnej.
Analiza znamienia podlega określonemu wzorcowi, który obejmuje pięć podstawowych cech, w tym pojawiających się w miejscu zmiany linii, pseudopodii, kół, grudek i kropek. W zależności od typu zmiany barwnikowej różnią się one kombinacją naczyń krwionośnych. Pojawienie się określonych znamion może świadczyć także o intensywnych podziałach komórkowych w ich obrębie.
Innym elementem branym pod uwagę podczas badania dermatoskopem jest zabarwienie zmian. Mogą one przybierać bowiem odcienie białe, perłowe, ale również kolory żółte, czerwone, brązowe, czarne, a nawet wpadające w błękit. Ważne z perspektywy oceny dermatoskopowej jest tutaj także rozłożenie barwnika na powstałym znamieniu. Różne zmiany barwnikowe posiadają określone spektrum cech, których jednoznaczne rozpoznanie może być utrudnione. Często dla pełnej weryfikacji znamienia, konieczne jest jego usunięcie i poddanie go badaniom histopatologicznym.
Badanie dermatoskopem a metoda ABCDE
W badaniu dermatoskopowym oceniane są również cechy znamienia wedle metody ABDCE. A oznacza asymetrie, czyli nieprawidłowości w kształcie zmiany. B określa brzegi zmiany, ich kształt, wyrazistość. C to kolor czyli zarówno zabarwienie zmiany, jak i rozmieszczenie barwnika w znamieniu. D to ocena wielkości zmiany skórnej a także jej dynamika i ewolucja – zmiany powyżej 5 mm oraz te o szybkim wzroście uznawane są jako podejrzane. E jest cechą wypukłości ocenianej zmiany. Im bardziej nieregularne, nierówne cechy zmian, tym większe podejrzenie ich złośliwego charakteru.
Ocena dermatoskopowa jest jedynie początkowym elementem pełnej diagnozy. Jest niebywale pomocna we wstępnym określeniu rodzaju zmiany oraz pozwala określić cechy wskazujące na jej złośliwy bądź łagodny charakter. Niepokojące wyniki badania dermatoskopowego, pozwalają skierować pacjenta do ewentualnego usunięcia zmiany.
Dla kogo wskazane jest badanie deramtoskopowe?
Badania dermatoskopem są w pełni bezpieczne, dlatego mogą być przeprowadzone zarówno u dorosłych, dzieci jak i kobiet w ciąży. Jest szczególnie wskazane w przypadku osób, u których występuje tendencja do pojawiania się znamion, jak również u ludzi z grupy ryzyka pojawienia się nowotworów skóry (uwarunkowania genetyczne lub środowiskowe – nadmierna ekspozycja na promienie UV itp.). Na badanie bezwzględnie warto zgłosić się w momencie pojawienia się niepokojącej zmiany, która rośnie, łuszczy się, boli, bądź pojawiła się nagle. Dzięki dermatoskopii możliwe jest wczesne wykrycie czerniaka i innych nowotworów skóry jak rak podstawnokomórkowy, co w konsekwencji może być kluczowe dla uratowania życia pacjenta.
