Nagłe zatrzymanie krążenia (NZK) to najczęstsza przyczyna zgonów, a co pięć sekund z jego powodu umiera na świecie kolejny człowiek. To ponad 6 milionów zgonów, z których zdecydowana większość ma miejsce w domu, a około 40% z nich odbywa się przy naocznych świadkach. W skali naszego kraju liczby są podobnie drastyczne, bowiem do NZK dochodzi średnio co 13 minut, dotykając nawet 40 000 osób rocznie.
Głównym czynnikiem, który warunkuje przeżycie jest szybkość dostarczenia pomocy, a jak wynika ze statystyk, dzięki zastosowaniu defibrylacji, skuteczność ratunku sięga nawet 80%. Ponieważ w ratowaniu życia ważna jest każda minuta, warto wiedzieć, że już po pierwszej minucie po zatrzymaniu krążenia nasze komórki mózgowe pozbawione tlenu zaczynają obumierać.
Czas reakcji pogotowia ratunkowego wynosi średnio od 7 do 12 minut (bądź dłużej), umiejętność zapewnienia prawidłowej resuscytacji krążeniowo-oddechowej w pierwszej pomocy przedmedycznej, może być kluczowe dla poprawy przeżywalności pacjenta.
AED – defibrylator zewnętrzny nieoceniony w RKO
Urządzenia jakimi są defibrylatory to nieoceniona pomoc w ratowaniu życia. Wykorzystujące impuls elektryczny rozwiązanie, pozwala bowiem przywrócić prawidłowy rytm serca pacjenta, dając mu szansę na przeżycie. Co ważne, zastosowanie defibrylatora tego rodzaju nie wymaga odbycia żadnych kursów, a jedynie chęci niesienia pomocy i odwagi.
Nowoczesne, w pełni zautomatyzowane defibrylatory AED dostępne są w coraz większej ilości miejsc w tym na lotniskach, dworcach kolejowych i autobusowych czy w galeriach handlowych. Stanowią one także ważny element wyposażenia wielu hoteli czy urzędów, gdzie wsparcie pierwszej pomocy stanowi kluczowy element zapewnienia bezpieczeństwa znajdujących się tam osób.
Jak działają defibrylatory AED?
Gdy dochodzi do nagłego zatrzymania krążenia u osoby w naszym otoczeniu, nie powinniśmy zwlekać z udzieleniem pierwszej pomocy. Kluczowe jest wczesne rozpoznanie stanu zagrożenia życia, a kolejno szybkie wezwanie pomocy w postaci służb ratunkowych. Chodzi tutaj o uruchomienie tzw. łańcucha przeżycia, który składa się z pięciu elementów:
- Wezwania pomocy,
- Rozpoczęcia RKO (resuscytacji krążeniowo-oddechowej),
- Zastosowania defibrylatora AED,
- Przekazanie poszkodowanego służbom ratunkowym,
- Opieka nad pacjentem w szpitalu.
O sukcesie w ratowaniu życia osoby, u której mamy do czynienia z NZK każdy element powyższego łańcucha jest nieodzowny, dlatego w chwili, gdy jeden z nich nie zadziała jak należy, szanse na przeżycie pacjenta maleją. Standardową procedurę RKO warto zatem jak najszybciej wzbogacić (o ile to możliwe) w zastosowanie defibrylatora, którego wsparcie, może wyraźnie zwiększyć skuteczność udzielonej pomocy.
Samo w sobie urządzenie jest łatwe w obsłudze. Wyposażone w elektrody samoprzylepne do umiejscowienia w określonych elementach klatki piersiowej, pozwala na szybką analizę rytmu serca. „Leczenie” prądem możliwe jest w przypadku pojawienia się migotania komór jak i przy częstoskurczu komorowym bez tętna. Ponieważ urządzenie AED działa automatycznie analizując zasadność defibrylacji, w przypadku rozpoznania rytmów defibrylacyjnych, pozwala na dokonanie skutecznej procedury.
Serce człowieka w nagłym zatrzymaniu krążenia wymaga swego rodzaju resetu, dlatego dzięki zastosowaniu defibrylatora, możliwe jest ponowne przywrócenie jego rytmu i doprowadzenie go do prawidłowej pracy wspomaganej przez wykonane przez osobę przeprowadzającą RKO uciskanie klatki piersiowej.
Kiedy skorzystać z defibrylatora?
W chwili gdy osoba poszkodowana nie oddycha, należy niezwłocznie znaleźć defibrylator – możemy skorzystać ze swojego, jeżeli mamy, bądź poprosić kogoś o jego przyniesienie. Nie należy obawiać się jego obsługi, bowiem jest to urządzenie intuicyjne, które w nowoczesnych wariantach wydaje komunikaty głosowe ułatwiając prawidłowe przeprowadzenie RKO. Bez względu na etap resuscytacji, urządzenie warto niezwłocznie wykorzystać, gdyż może być to kluczowe dla uratowania życia poszkodowanego. Najważniejsze jest tutaj opanowanie, włączenie urządzenia, słuchanie komunikatów i postępowanie krok po kroku zgodnie z zaleceniami. Rysunki wskażą prawidłowe miejsce przyklejenia elektrod, a gdy analiza wskaże na konieczność defibrylacji, urządzenie automatycznie aktywuje przycisk i wyda stosowne polecenia. Po zastosowaniu defibrylatora, bez jego odłączania, należy powrócić do RKO, kontynuując je do momentu kolejnej analizy rytmu serca.
Czy zastosowanie defibrylatora jest bezpieczne?
Defibrylatory to urządzenia w pełni bezpieczne, opracowane tak, aby wspomóc poszkodowanego gdy tego potrzebuje bez narażania osoby udzielającej pierwszej pomocy. Defibrylator jest bezpieczny dla kobiet w ciąży i dla osób w wszczepionym kardiostymulatorem. W trkcie akcji ratunkowj ratujemy bezwzględnie wszystkich. Dzięki zastosowanym zabezpieczeniom, nie ma możliwości samoistnego uruchomienia defibrylatora bez wykrycia specyficznych zaburzeń serca poszkodowanego. Co ważne, defibrylacja może zostać przeprowadzana nawet na podłożach przewodzących prąd. Ważne jest jednak to, aby podczas analizy rytmu serca oraz w czasie defibrylacji nikt nie dotykał ciała poszkodowanego. Pamiętać warto, że urządzenie to może uratować życie nasze, naszych bliskich bądź przypadkowej osoby i nie wymaga specjalistycznej wiedzy, aby RKO przebiegła z sukcesem.