ZAMKNIJ ZAMKNIJ

Serce stanowi istną pompę, tłoczącą krew pod dużym ciśnieniem do naczyń krążenia. Z nich dalej dostaje się do tkanek i narządów, gdzie dostarcza tlen i składniki odżywcze komórkom całego organizmu. Krew wypływając z serca oddziałuje na ściany tętnic, powodując miejscowe jej rozciągnięcie. Ciśnienie tętnicze krwi jest miarą tego oddziaływania. Im silniej krew wypływająca z serca wpływa na rozciągnięcie tętnic, tym ciśnienie krwi jest wyższe.

Wartość ciśnienia krwi zależy od cyklu pracy serca. W momencie wyrzutu krwi z serca (jego skurczu) ciśnienie jest wyższe (jest to tzw ciśnienie skurczowe) niż podczas rozkurczu serca (ciśnienie rozkurczowe).

W trakcie pomiaru aparat do mierzenia ciśnienia (np. elektroniczny ciśnieniomierz) podaje najpierw ciśnienie skurczowe, a następne rozkurczowe.

Wartość ciśnienia podaje się w milimetrach słupa rtęci [mmHg]. Prawidłowa wartość ciśnienia wynosi 120/80mmHg. Wartością graniczną, wyznaczającą normę ciśnienia tętniczego jest 140/90mmHg. Powyżej tej wartości mówimy o nadciśnieniu tętniczym.

 

Jak mierzyć ciśnienie krwi?

W gabinecie lekarskim i w szpitalach ciśnienie tętnicze najczęściej jest mierzone za pomocą manualnych ciśnieniomierzy zegarowych. W warunkach domowych zdecydowanie wygodniejszym sposobem jest korzystanie z ciśnieniomierzy automatycznych z elektronicznym wyświetlaczem. Taki aparat dokonuje pomiaru z dużą dokładnością i jest idealny do ambulatoryjnej kontroli ciśnienia. Cena ciśnieniomierza elektronicznego waha się w szerokich granicach – najtańsze można kupić już od 120zł. Z oferty ciśnieniomierzy można również wybrać, czy chcemy ciśnieniomierz z mankietem naramiennym, czy ciśnieniomierz nadgarstkowy. Ciśnieniomierze nadgarstkowe mają dużą zaletę – są niewielkich rozmiarów i szybko można dokonać pomiaru. Niestety ich dokładność może być niższa niż w przypadku ciśnieniomierzy naramiennych.

Pomiar ciśnienia tętniczego powinien być wykonywany w pozycji siedzącej, po minimum 5 minutach odpoczynku. Mankiet powinien być założony na odkryte ramię (nie na koszulkę, gdyż może to zaniżyć wynik pomiaru). Należy pamiętać o czynnikach mogących sztucznie zawyżyć wartość ciśnienia tętniczego. Są to stres, palenie papierosów przed badaniem, mierzenie ciśnienia bezpośrednio po posiłku oraz rozmawianie w trakcie wykonywania pomiaru z innymi osobami.

 

Wysokie ciśnienie – co robić?

Nadciśnienie tętnicze jest chorobą dotykającą 30-45% dorosłych Polaków. Ze względu na częsty bezobjawowy przebieg jedna trzecia pacjentów nie jest świadoma swojej choroby. Nadciśnienie rozpoznaje się, kiedy ciśnienie skurczowe jest wyższe lub równe 140 mmHg, a ciśnienie rozkurczowe wyższe lub równe 90 mmHg. Utrzymujące się i nieleczone nadciśnienie może prowadzić do rozwoju poważnych powikłań, często mogących zagrażać zdrowiu lub nawet życiu.

Nadciśnienie tętnicze najczęściej (w ok. 90% przypadków) nie ma uchwytnej przyczyny. W pozostałych 10% przypadków może się do niego przyczynić między innymi bezdech senny, choroby nerek, leczenie kortykosteroidami czy miażdżyca. Obniżanie ciśnienia krwi należy zacząć od zmiany stylu życia. Dopiero kiedy to nie pomaga, można zastanowić się nad wdrożeniem leczenia farmakologicznego.

 iStock 899909644

Jak obniżyć ciśnienie tętnicze?

Obniżanie ciśnienia krwi należy rozpocząć od przyjrzenia się własnemu stylowi życia i nawykom. Do modyfikowalnych zmian stylu życia należą zmniejszenie masy ciała, rzucenie palenie tytoniu, większa aktywność fizyczna, ograniczenie spożycia alkoholu i sodu oraz ograniczenie stresu.

 

Nadwaga i otyłość a ciśnienie krwi

Nadwaga występuje u 34%, a otyłość aż u 19% dorosłych Polaków. Według badań, każde 5 kg nadwagi powoduje wzrost ciśnienia tętniczego krwi o 5 mmHg. Aby zmniejszyć masę ciała konieczna jest zmiana nawyków żywieniowych i zwiększenie aktywności fizycznej. Należy unikać słodyczy, słodzonych napojów, fast-foodów i innego przetworzonego jedzenia. Warto zamienić biały chleb na pieczywo razowe, unikać słodzenia herbaty i kawy. Konieczne jest spożywanie dużych ilości (minimum 5 porcji dziennie) warzyw i owoców, które zawierają wiele składników (potas, fityniany) działających na obniżanie ciśnienia krwi. Aktywność fizyczną możesz rozpocząć od dłuższych spacerów, a następnie w miarę możliwości dodawać kolejne, na przykład jazdę na rowerze, pływanie, ćwiczenia w domu, bieganie, joga czy pilates. Do wyboru jest wiele opcji, więc nawet najwięksi wrogowie ruchu znajdą coś dla siebie.

 

Palenie tytoniu a nadciśnienie tętnicze

Palenie tytoniu jest znanym czynnikiem predysponującym do nadciśnienia. Aż 30% dorosłych Polaków przyznaje się do palenia tytoniu. Nikotyna kurczy naczynia krwionośne oraz przyspiesza tempo bicia serca, co w efekcie powoduje wzrost ciśnienia. Rzucenie palenia znacznie obniża ciśnienie krwi dzięki braku efektów nikotyny na pracę serca i naczynia krwionośne.

 alkohol cisnienie krwi

Alkohol i sól wpływają na ciśnienie tętnicze

Rezygnacja z alkoholu i solenia potraw są kolejnymi sposobami na obniżanie ciśnienia krwi bez leków. Alkohol powoduje wzrost ciśnienia tętniczego w przypadku regularnego spożywania 20-30g alkoholu w ciągu doby. Odpowiada to litrowi piwa, 2 kieliszkom wina lub wódki. Dieta z dużą zawartością sodu podwyższa ciśnienie skurczowe o około 5 mmHg, a rozkurczowe o ok. 3 mmHg. Dlatego w przypadku nadciśnienia najlepiej jest wyeliminować solenie potraw z diety. Dzienne spożycie soli nie powinno przekraczać 5g, co odpowiada małej łyżeczce soli.

 

Stres wrogiem prawidłowego ciśnienia

Dodatkowym czynnikiem modyfikowalnym podwyższającym ciśnienie jest stres. Krótkotrwałe epizody stresu nie są szkodliwe i nie powodują wzrostu ciśnienia. Natomiast podczas przewlekłego stresu wydzielane hormony (kortyzol) oraz stała aktywacja układu współczulnego razem skutkują podwyższeniem ciśnienia krwi. W dodatku przewlekły stres zwiększa ryzyko miażdżycy oraz udaru mózgu. Z tego powodu ważny jest odpoczynek i utrzymywanie poziomu stresu na jak najniższym poziomie.

Kredos doradza

Copyright © 2024 Kredos Sklep Medyczny