Ciśnieniomierz zegarowy wyróżnia się ponadprzeciętną dokładnością i precyzją pomiarową, z tego powodu jest często używany w placówkach medycznych. Pojawia się również w prywatnych domach, jednak trzeba wiedzieć, że aparat do mierzenia ciśnienia zegarowego wymaga od użytkownika konkretnej wiedzy oraz umiejętności. Czym różni się ciśnieniomierz zegarowy od innych aparatów do pomiaru ciśnienia i jak go poprawnie używać?
Co to jest ciśnieniomierz zegarowy?
Ciśnieniomierz zegarowy jest urządzeniem przeznaczonym do pomiaru ciśnienia, które nie posiada żadnych elementów elektronicznych. Przy jego pomocy wykonujemy pomiar ciśnienia metodą osłuchową. Na rękę pacjenta zakładany jest mankiet, który pompujemy ręcznie przy pomocy tzw. gruszki. Kiedy już mankiet zostanie napompowany, to spuszczamy powoli powietrze, wykorzystując do tego specjalny zawór. W tym czasie obserwujemy także puls serca. Bardzo ważna jest prawidłowa interpretacja słyszalnych odgłosów. Pierwszy z nich to ciśnienie skurczowe, ostatni to ciśnienie rozkurczowe. Aparat do mierzenia ciśnienia zegarowy nie posiada elementów elektronicznych, jak jest to w przypadku nowoczesnych urządzeń, jednak jest niezwykle dokładny. Docenia się go także za niezawodność pracy, dlatego wybierany jest przez wielu lekarzy pracujących w szpitalu i innych placówkach medycznych. Ciśnieniomierz zegarowy jest najbardziej tradycyjnym urządzeniem wykorzystywanym do pomiaru ciśnienia krwi.
Budowa ciśnieniomierza zegarowego lekarskiego
Ciśnieniomierz naramienny zegarowy różni się budową od nowoczesnych aparatów przeznaczonych do pomiaru ciśnienia tętniczego. Składa się z analogowego manometru, na którym zazwyczaj widoczne są duże cyfry. To ułatwia odczyt wyników. Czasami w zestawie znajduje się też stetoskop, innym razem trzeba go zakupić osobno. Cena ciśnieniomierza manualnego jest uzależniona m.in. od zawartości zestawu. Stetoskop mocujemy do mankietu. Przy ciśnieniomierzu zegarowym znajduje się także gruszka pompująca, przy pomocy której napełniamy mankiet powietrzem. Mankiet z kolei może mieć różne rozmiary, co ma bardzo duże znaczenie przy pomiarze ciśnienia u dzieci oraz osób otyłych. Ciśnieniomierz zegarowy składa się ponadto z mechanizmu aneroidowego, czyli inaczej sprężynowego. Jest on potrzebny, aby możliwa była zmiana wartości ciśnienia na właściwe ustawienie wskazówek.
Wyróżnić możemy dwa rodzaje ciśnieniomierze zegarowego. Różnią się one sposobem połączenia gruszki. W rozdzielnych gruszka jest oddzielona od manometru. Najpierw pompujemy powietrze przez gruszkę, po czym jest ono doprowadzane osobnym przewodem do manometru. W ciśnieniomierzach zintegrowanych manometr jest na stałe połączony z gruszką. To pozwala na zmniejszenie ilości przewodów przy aparacie.
Obsługa ciśnieniomierza zegarowego
Ciśnieniomierz zegarowy lekarski wymaga pomocy drugiej osoby, a także jej większego zaangażowania, niż jest to w przypadku aparatów automatycznych. Ważne jest też, aby dobrze interpretować sygnały w stetoskopie, co wymaga przynajmniej podstawowej wiedzy. Z tego powodu przez dłuższy czas ciśnieniomierz zegarowy był używany jedynie przez personel medyczny. Teraz coraz częściej możemy spotkać go w domowej apteczce. Osoba, która obsługuje aparat, powinna mieć również dobry słuch. Każdy dostępny dzisiaj na rynku aparat do mierzenia ciśnienia zegarowy jest wyposażony w instrukcję obsługi, która pomaga w opanowaniu podstawowych zasad korzystania z ciśnieniomierza. Należy się z nią zapoznać jeszcze przed wykonaniem pierwszego pomiaru. Jak go używać?
- Załóż na ramię pacjenta mankiet i dopasuj go do jego obwodu. Powinien dobrze przylegać do ręki, jednak nie może wywołać dyskomfortu i powodować ucisku.
- Napompuj mankiet przy pomocy gruszki.
- Wypuść bardzo powoli powietrze z mankietu.
- Pierwszy dźwięk, który usłyszysz, oznacza ciśnienie skurczowe.
- Podobnie delikatnie spuszczaj ciśnienie.
- Ostatni dźwięk to ciśnienie rozkurczowe.
- Zdejmij mankiet pacjentowi.
Zastosowanie i przeznaczenie aparatu do mierzenia ciśnienia zegarowego
Ciśnieniomierz naramienny zegarowy jest przeznaczony przede wszystkim do użytku profesjonalnego przez personel medyczny. Można go jednak używać także w warunkach domowych, jeżeli opanujemy technikę wykonywania pomiaru, a także umiejętność odczytu kluczowych parametrów. Ciśnieniomierz zegarowy najczęściej spotykany jest w przychodniach, gabinetach lekarskich, w karetkach oraz szpitalach. Ważne jest, że aparat do pomiaru ciśnienia zegarowy wykorzystuje metodę Korotkowa, która jest zalecana przez Europejskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego – Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne do profesjonalnej kontroli ciśnienia krwi u pacjentów, u których zdiagnozowane zostało nadciśnienie. Dotyczy to w szczególności bardzo ciężkich przypadków, np. stanu przedrzucawkowego. Ciśnieniomierz zegarowy jest więc obecny także w specjalistycznych klinikach kardiologicznych.
Dlaczego warto stosować ciśnieniomierz naramienny zegarowy?
Pomiar ciśnienia ciśnieniomierzem zegarowym wykonujemy przy pomocy tradycyjnej metody osłuchowej. W aparacie nie znajdziemy żadnych elementów elektronicznych. Pomimo tego są to urządzenia uznawane za najbardziej dokładne i wiarygodne, dlatego nie zostały wycofane z użytku nawet pomimo pojawienia się nowoczesnego, zautomatyzowanego sprzętu. W automatycznych ciśnieniomierzach pomiar wykonuje urządzenie. W ciśnieniomierzu manualnym każdy etap pomiaru jest kontrolowany przez osobę, która go obsługuje. Dzięki temu możemy odczytać wynik z dokładnością w zakresie błędu zaledwie +/- 3 mmHg. Ciśnieniomierz zegarowy ma przy tym stosunkowo niewielkie rozmiary, a więc sprawdza się w bardzo różnych warunkach. Nie musimy się też martwić o utratę zasilania i tym samym trudności w pracy aparatu, ponieważ jest on pozbawiony baterii.
Ciśnieniomierz naramienny zegarowy wyróżnia się ponadprzeciętną precyzją i dokładnością pomiarową, umożliwia kontrolę każdego etapu pomiaru ciśnienia. Jest często spotykanym aparatem w placówkach medycznych, jednak można też z niego korzystać w warunkach domowych. W takim przypadku konieczna jest jednak umiejętność odczytu danych, jak też zaangażowanie drugiej osoby.