Zaburzenia rytmu serca w ciąży są często spotykanym zjawiskiem, doświadcza ich wiele kobiet. Może się to objawiać palpitacją i kołataniem serca, a czasami też bólem w klatce piersiowej. Aby zlokalizować przyczynę nieprawidłowości, a także pomóc przyszłej mamie, wykonuje się badania, mające na celu monitorowanie rytmu pracy serca, wśród nich jest badanie EKG w ciąży.
Duża grupa kobiet zastanawia się, czy można robić EKG w ciąży i czy nie stanowi to zagrożenia dla dziecka. To powoduje, że kobiety mają obawy przed wykonaniem badania, a niekiedy również problem jest bagatelizowany. Wszystkie niepokojące sygnały powinny być zgłaszane lekarzowi, również dotyczące pracy serca.
Wpływ ciąży na serce
Ciąża jest okresem, kiedy w organizmie kobiety zachodzi wiele zmian, które mają wpływ na jego funkcjonowania. Duża grupa z nich jest normalnym zjawiskiem i nie musi niepokoić przyszłej mamy. Są jednak takie, które wymagają konsultacji z lekarzem. W trakcie ciąży serce jest zmuszane do intensywniejszej pracy, jest też bardziej obciążone. To wywołuje palpitacje i kołatanie serca, które wcześniej nie pojawiały się u kobiety. W tym czasie objętość krwi w organizmie zwiększa się nawet o 50%, a więc serce musi jej pompować zdecydowanie więcej. Naturalne jest również to, że serce w ciąży przyspiesza, wyraźny skok ciśnienia występuje ok. 38-32 tygodnia ciąży.
Ciąża przyczynia się czasem również do zaburzeń rytmu serca. Na kilka sekund może ono przyspieszać, po czym powraca do swojej normalnej pracy. Innym razem serce zwalnia. To z kolei jest następstwem zwiększonego progesteronu w organizmie kobiety.
Nie bez znaczenia dla serca jest też sam poród. Jest on dla niego bardzo dużym obciążeniem. Po porodzie dochodzi do gwałtownego zmniejszenia przepływu krwi, co też stanowi dla niego obciążenie.
Kobiety z wadami serca. Czy istnieje zagrożenie dla dziecka?
Kobiety zmagające się z wadami serca, zastanawiają się, czy EKG w ciąży będzie w ich przypadku w dalszym ciągu regularnie wykonywane. Pojawiają się też pytania, czy badanie EKG w ciąży nie powinno być wykonywane u nich w tym czasie częściej, niż dotychczas. Powstają też obawy, dotyczące wpływu wad serca matki na jej dziecko. To nierzadko powoduje, że kobiety boją się zajść w ciąże. Należy jednak wiedzieć, że dobra opieka lekarska i regularne kontrole powodują, że można kontynuować leczenie, a także uniknąć ewentualnych powikłań u dziecka.
Zwiększone ryzyko pojawienia się powikłań występuje jednak u kobiet z wadami zastawek serca oraz tych, które mają sztuczne zastawki. Dzieje się tak dlatego, że utrudniony jest przepływ krwi przez serce. Sztuczna zastawka może też wywołać zapalenie wsierdzia, co stanowi z kolei zagrożenie życia. Ponadto nie można zapominać o lekach, które przy takich wadach musi zażywać kobieta. Oddziałują one rozrzedzająco na krew. W celu ochrony zdrowia matki i dziecka ich stosowanie oraz dawki należy koniecznie skonsultować z lekarzem.
Ryzyko powikłań można zminimalizować, jeżeli choroba serca zostanie wyleczona, zanim kobieta zajdzie w ciąże. Jest to jednak możliwe tylko w niektórych przypadkach i przy konkretnych schorzeniach. Warto jest więc odpowiednio wcześniej umówić się na wizytę u kardiologa, który oceni szansę na wyleczenie.
Wrodzone wady serca są też przekazywane genetycznie, nie jest to jednak regułą. Istnieje więc ryzyko, że matka przekaże chorobę swojemu dziecku. Nie dzieje się tak w każdym przypadku, dlatego nie należy zakładać, że każda kobieta w ciąży z wadą serca urodzi dziecko z podobnymi nieprawidłowościami.
Kiedy wykonuje się EKG w ciąży?
EKG serca w ciąży jest wykonywane u kobiet. Badanie zleca lekarz, który uzna, że jest to konieczne i może pomóc w prowadzeniu ciąży, a także w ewentualnym leczeniu wad serca u przyszłej mamy. Istnieją konkretne wskazania do wykonania EKG w ciąży. Jest to konieczne, kiedy kobieta choruje na arytmię serca lub chorobę niedokrwienną serca. Jest ono zalecane w przypadku napadów duszności i zawrotów głowy. Nie należy lekceważyć omdleń i utraty przytomności, wtedy również lekarz zaleca wykonanie badania EKG. Innym wskazaniem do badania jest kołatanie serca i zaburzenia przewodzenia. Każdą taką nieprawidłowość i niepokojące objawy należy sprawdzić i zweryfikować pod kątem ewentualnych chorób i wad.
Czy EKG w ciąży jest bezpieczne?
Kiedy już zaistnieje konieczność wykonania EKG, kobieta może się zastanawiać, czy EKG w ciąży jest bezpieczne. Jeżeli zleca je lekarz, to można mieć pewność, że nie zagraża ono zdrowiu i życiu zarówno mamy, jak też jej dziecka. Tak naprawdę w wielu przypadkach niewykonanie badania jest bardziej niebezpieczne, niż jego wykonanie. EKG pozwala wykryć wszelkie nieprawidłowości w pracy serca, a także zlokalizować ich przyczynę. To z kolei może zapobiec ewentualnym powikłaniom oraz ochronić dziecko przed problemami z sercem. Dlatego też EKG w ciąży jest powszechnie stosowane i zalecane przez specjalistów.
EKG w ciąży, jak też u wszystkich innych osób, wykonywane jest z wykorzystaniem nowoczesnego sprzętu. Ponadto badanie przeprowadza wykwalifikowany lekarz, który oczywiście musi być poinformowany, że pacjentka jest w ciąży, niezależnie od jej zaawansowania. Zatem EKG w ciąży jest bezpieczne, można je wykonywać na każdym etapie, nie zagraża zdrowiu i życiu ciężarnej i dziecka.
Przebieg EKG serca w ciąży
Badanie EKG w ciąży jest wykonywane w pozycji leżącej. Pacjentka musi zdjąć ubranie od pasa w górę, a w przypadku długich spodni również podwinąć ich nogawki. Na leżance kładzie się na wznak. Pielęgniarka odtłuszcza jej skórę i przyczepia do skóry specjalne elektrody. Mogą być dodatkowo pokryte żelem, który zwiększa przepływ impulsów elektrycznych. Elektrody przyklejane są do klatki piersiowej, a także do rąk i nóg. Po przygotowaniu pacjentki zostaje włączony elektrokardiograf, który odbiera impulsy elektryczne wysyłane z elektrod oraz tworzy zapis EKG.
EKG w ciąży jest bezpieczne i nie stanowi zagrożenia dla kobiety i jej dziecka. W przypadku wad serca oraz niepokojących zaburzeń w jego pracy jest to badanie konieczne, aby możliwe było wdrożenie odpowiedniego leczenia, a nawet ograniczenie ryzyka powikłań u dziecka.
