Mylnym jest stwierdzenie, iż cukrzyca ciążowa i cukrzyca w ciąży oznacza to samo. Choć wyrażenia te brzmią wydawać by się mogło podobnie i odnoszą się do danego stanu, to w rzeczywistości, jedno i drugie pojęcie znacząco się między sobą różni. Od 2014 roku obydwa te schorzenia określane są jako inny problem. Warto więc mieć to na uwadze, gdyż w każdym przypadku sposób postępowania z kobietą w ciąży jest zupełnie inny.
W tym artykule postaramy się spojrzeć na temat cukrzycy ciężarnych, pokazując, że może mieć ona zupełnie różne znaczenia, przebieg czy formę zastosowanej opieki medycznej.
Cukrzyca ciążowa - co to jest?
Jest to zaburzenie metaboliczne, które zauważalne zostaje w czasie ciąży, najczęściej podczas badania, jakim jest test obciążenia glukozą, który to wykonuje się w drugim trymestrze. Zanim jednak do tego przejdziemy, należy pamiętać, że i na początku ciąży bada się poziom glukozy na czczo. Jeśli wynik jest prawidłowy, dopiero w 24 - 28 tygodniu ciąży, wykonuje się owy test. W przypadku jednak, gdy na początku ciąży pojawia się wynik nieprawidłowy, wówczas możemy mówić nie o cukrzycy ciążowej, ale właśnie o cukrzycy w ciąży. Tym jednak zajmiemy się nieco później.
Pierwsze wyniki krwi w pierwszym trymestrze prawidłowe. Czas na wyniki uzyskane w czasie testu obciążenia glukozą. Jeśli wynik jest nieprawidłowy względem norm, możemy postawić diagnozę, jaką jest cukrzyca ciążowa. Otrzymując taką informację, przyszła mama musi dostać się pod odpowiednią opiekę specjalistyczną, bowiem nieleczona cukrzyca może mieć duży wpływ na dalsze jej zdrowie, ale przede wszystkim na prawidłowy rozwój płodu. Najczęściej występującym skutkiem jest makrosomia płodu, a więc stan, w którym dziecko waży więcej, niż norma w badaniu i rodzi się z wagą powyżej 4 kilogramów. Taka sytuacja prowadzi najczęściej do konieczności wykonania cesarskiego cięcia, aby uchronić je przed: porażeniem splotu ramiennego, uszkodzeniem narządów wewnętrznych, a w przypadku kobiety uszkodzeń pochwy i krocza.
Jakie są normy testów obciążenia glukozą? Jeśli wynik wynosi między 100- 125 mg%, a do tego pojawiają się czynniki, które mogą powodować cukrzycę, należy wykonać tak zwaną krzywą cukrową. I tak:
- Normalny stan: prawidłowy wynik na czczo powinien wynieść poniżej 100,2 mg%, a 2 godziny po posiłku poniżej 140 mg%
- Stan przedcukrzycowy prawidłowy wynik na czczo powinien wynieść poniżej 100 0 125 mg%, a 2 godziny po posiłku poniżej 140 - 199 mg%
- cukrzyca: powinien wynieść poniżej 125 mg%, a 2 godziny po posiłku powyżej 200 mg%
Cukrzyca w ciąży - co to jest?
Jest to stan chorobowy, który występował u kobiety jeszcze przed zajściem w ciążę. Wiele kobiet zmagających się z cukrzycą zachodzi w ciążę i wiedzą, jakie działania muszą powziąć, by ta ciąża przebiegała prawidłowo. Wiele jednak z pań zupełnie nie jest świadomych występowania tej choroby. Robiąc więc badania w pierwszym trymestrze, określenie poziomu glukozy we krwi odgrywa niezwykle ważną rolę. Ten stan określany jest na podstawie wyników badania krwi na czczo w pierwszym trymestrze. Tutaj wyróżnić możemy następujące jej rodzaje:
- cukrzyca typu 2
Trzustka produkuje dużą ilość insuliny, która działa jednak bardzo słabo, co prowadzi do powstania insulinoodporności. W związku z tą sytuacją, narządy nie dostają odpowiedniej ilości energii, jaka potrzebna jest im do prawidłowej pracy. To w konsekwencji prowadzi do jeszcze większej ilości insuliny. Taki stan rozwija się w organizmie, a objawy cukrzycy ciążowej stają się coraz bardziej uciążliwe dla kobiety w ciąży. Początkowo cukrzycę typu 2 można leczyć za pomocą tabletek, jednak w większości przypadków niezbędna okazuje się być sama insulina. Ta cukrzyca towarzyszyła kobiecie już przed ciążą.
- cukrzyca typu 1
Produkowane są przeciwciała, które niszczą trzustkę. Ta autoimmunologiczna choroba sprawia, że trzustka przestaje produkować insulinę lub produkuje jej zbyt mało, stąd też koniecznością jest podawanie jej z zewnątrz. Samo leczenie kobiet w ciąży jest niezwykle skomplikowane, gdyż jest to związane z ciągłą zmianą zapotrzebowania organizmu na jej obecność. Na początku ciąży pojawia się spadek zapotrzebowania na insulinę, prowadząc do niedocukrzenia, czyli hipoglikemii. Około 6 - 8 tygodnia ciąży następuje hiperglikemia, a następnie około 10 - 14 tygodnia ciąży ponownie hipoglikemia. Odpowiednie leczenie cukrzycy jest tutaj bardzo ważne, gdyż nieleczona, może doprowadzić nawet do poronienia i śmierci płodu. Ta cukrzyca rozwija się w trakcie ciąży, jeśli nie została wcześniej rozpoznana.
Jak wygląda poród w przypadku cukrzycy ciążowej?
Zarówno cukrzyca w ciąży, jak również i cukrzyca ciążowa wymaga specjalnej opieki, ale i odpowiedniego przygotowania w trakcie porodu. Oprócz położnika czy ginekologa, niezwykle ważną rolę odgrywa neonatolog, który tuż po pojawieniu się dziecka na świecie, może ocenić jego stan. W przypadku dużej wagi urodzeniowej, większość takich porodów kończy się cesarskim cięciem. Blisko 90% kobiet wraz z urodzeniem dziecka nie ma problemu z cukrzycą ciążową. Przez pierwsze dwa tygodnie połogu należy ją jednak kontrolować, a po upływie trzech miesięcy, niezbędny jest test doustnego obciążenia glukozą 75 gramów. W przypadku, gdy ten problem nie mija, niezbędna jest opieka nad kobietą przez diabetologa. Jeśli zaś chodzi o kobiety zmagające się z cukrzycą na co dzień, po porodzie, niezbędne jest kontynuowanie odpowiedniej, zleconej przez diabetologa formy leczenia.
Przeglądając fora dyskusyjne dotyczące objawów cukrzycy ciążowej czy leczenia jej w okresie ciąży, z pewnością wiele można wyciągnąć z tego cennych informacji. Warto jednak pamiętać o tym, że tak,jak różne są objawy cukrzycy w ciąży, jak inne są skutki cukrzycy ciążowej, tak inne też należy wobec tego problemu zastosować leczenie.
