Badanie glukozy z krwi jest często wykonywanym badaniem, szczególnie znane jest kobietom w ciąży, którym test glukozy zleca się pomiędzy 24 a 28 tygodniem ciąży. Jednak badaniu poddają się też inne osoby, u których stwierdzono ryzyko lub podejrzenie cukrzycy. Jak się przygotować do badania glukozy i jak wygląda test?
Co to jest badanie glukozy? Co to jest krzywa cukrowa?
Zanim przedstawimy zasady przygotowania do badania glukozy, wyjaśnimy, czym właściwie są test glukozy oraz krzywa cukrowa. Jest to zwykłe badanie laboratoryjne, które wykonuje się w poradniach oraz laboratoriach. Do badania pobierana jest od pacjenta krew, w której stwierdza się poziom glukozy. Badanie glukozy nazywane jest inaczej krzywą cukrową oraz testem obciążeniowym glukozy. Pacjent przed pobraniem krwi spożywa roztwór przygotowany z glukozy i wody. Zazwyczaj krew pobierana jest od niego po upływie godziny, a następnie po kolejnej godzinie. Czasem jednak pomiar jest tylko jeden, dotyczy to kobiet ciężarnych.
Badanie glukozy umożliwia zaobserwowanie, w jaki sposób wchłaniania jest ona przez organizm pacjenta oraz jak szybko wydzielana jest u niego insulina. Test glukozy wykonuje się u kobiet w ciąży, jest to jedno z podstawowych badań zlecanych przez ginekologa. Pierwsze badanie glukozy we krwi wykonuje się już w pierwszym trymestrze, z kolei kolejne pomiędzy 24 a 28 tygodniem ciąży. Ponadto na test glukozy zostaje wysłany pacjent, u którego stwierdzono ryzyko wystąpienia cukrzycy, a także znajduje się w grupie podwyższonego ryzyka zachorowalności na tę chorobę.
Przygotowanie do badania glukozy
Wielu pacjentów zastanawia się, jak się przygotować do badania glukozy, ile godzin trzeba być na czczo przed badaniem glukozy i czy w ogóle jest to konieczne. W większości przypadków na badanie stawiamy się na czczo. Przez co najmniej 8 godzin wcześniej nie powinno się nic jeść oraz pić, wyjątkiem jest woda. U osób, u których została zdiagnozowana cukrzyca, test glukozy wykonuje się również po posiłku. Pierwsza próbka krwi pobierana jest na czczo, z kolei druga po wypiciu roztworu glukozy.
Przygotowanie do badania cukru obejmuje również odpoczynek i dobry sen. Na badanie powinno się przyjść wypoczętym, aby uniknąć ewentualnych zawrotów głowy czy omdlenia. Osoby wrażliwe powinny pojawiać się w przychodni z osobami towarzyszącymi, które będą mogły im ewentualnie pomóc w razie gorszego samopoczucia. Na dzień przed badaniem nie spożywamy alkoholu i nie pijemy alkoholu. Nie zaleca się ponadto wykonywania intensywnych aktywności fizycznych. To pozwoli uzyskać bardziej wiarygodny wynik.
Jak wygląda badanie glukozy?
Badanie glukozy we krwi wykonuje się najczęściej w godzinach porannych. Do laboratorium lub przychodni przychodzimy z 75 g glukozy, którą kupimy w każdej aptece. Potrzebować będziemy jeszcze wody mineralnej oraz kubka. Niektóre placówki oferują zarówno glukozę, jak również wszystkie inne niezbędne produkty, które są potrzebne do przeprowadzenia badania. Warto jest wcześniej dowiedzieć się, czy mamy się samodzielnie do niego przygotować i mieć coś konkretnego ze sobą. Glukozę rozpuszczamy w 3/4 szklanki wody i wypijamy powoli. Nie należy tego robić szybko. Pierwsze pobranie krwi następuje jeszcze przed wypiciem glukozy. Kolejna próbka pobierana jest po godzinie i kolejna po upływie w sumie 120 minut.
Roztwór glukozy jest bardzo słodki, organizm niektórych osób nie jest w stanie go przyswoić i wypicie go w takiej postaci jest praktycznie niemożliwe. Z tego powodu dopuszcza się w szczególnych przypadkach uzupełnienie roztworu sokiem wyciśniętym z połowy cytryny. Nie wpływa on w żaden sposób na wynik badania.
Test glukozy – interpretacja wyników
Przygotowanie do badania glukozy jest zazwyczaj bardzo dokładnie przedstawione przez lekarza i pielęgniarkę. Jeżeli chodzi o interpretację wyników, również wymaga ona konsultacji ze specjalistą. Samemu można jednak wcześniej sprawdzić, czy nasz wynik mieści się w normie czy może poziom glukozy we krwi jest podwyższony.
- Stężenie glukozy we krwi na czczo powinno wynosić 70-99 mg/dl.
- Poziom glukozy we krwi po 120 minutach po wypiciu roztworu powinien być mniejszy niż 140 mg/dl
- Poziom glukozy po 120 minutach od wypicia roztworu wynoszący od 140 mg/dl do 199 mg/dl wskazuje na ryzyko nietolerancji węglowodanów, a więc stan zagrożenia rozwoju cukrzycy
- Poziom glukozy 200 mg/dl i więcej po upływie 120 minut od wypicia roztworu oznacza u pacjenta rozpoznanie cukrzycy
Dlaczego wykonuje się badanie glukozy w ciąży?
Test glukozy wykonywany jest u każdej kobiety będącej w ciąży. Przygotowanie do badania glukozy, jak również samo badanie wygląda tak samo jak we wszystkich innych przypadkach. Dzięki niemu możliwe jest stwierdzenie, czy przyszła mama nie choruje na cukrzycę, w tym cukrzycę ciążową, która dotyczy ponad 5% ciężarnych. Jest to schorzenie polegające na nietolerancji węglowodanów oraz zaburzeniach gospodarki hormonalnej. Ryzyko wystąpienia cukrzycy u kobiet w ciąży wzrasta, jeżeli mają one nadwagę lub zmagają się z otyłością, są po 35 roku życia, a także w poprzednich porodach urodziły dzieci ważące powyżej 4 kg.
Celem badania glukozy w ciąży jest wykluczenie lub potwierdzenie choroby, która jest niebezpieczna zarówno dla matki, jak też dziecka. Wzrasta ryzyko wystąpienia przerostu mięśnia sercowego dziecka oraz powstania niedojrzałości metabolicznej wielu narządów. Często dochodzi też do przedwczesnego porodu oraz komplikacji okołoporodowych. Ponadto dziecko ma podwyższoną masę ciała, przekraczającą 4 kg. Rozpoznanie cukrzycy u ciężarnej pozwala na złagodzenie niekorzystnych dla niej i jej dziecka objawów oraz ograniczenia ryzyka ewentualnych powikłań. Kobieta musi zmienić dietę, swój styl życia, zwiększyć w miarę możliwości aktywność fizyczną, a także kontrolować codziennie poziom cukru we krwi za pomocą glukometru.
Przygotowanie do badania glukozy nie wymaga od pacjenta większego zaangażowania. Trzeba stawić się na badanie z 75 g glukozy, być na czczo i na jeden dzień przed testem nie spożywać alkoholu oraz nie palić papierosów. Ponadto należy wygospodarować co najmniej 2 godziny czasu wolnego, ponieważ tyle spędzimy w laboratorium lub przychodni.
